Als het om annexatie van Westoeverland gaat, kan alles nog
De ene discussie volgde deze week de andere op. Thema: annexatie van delen van de Westoever. Steeds meer deskundigen weten zeker dat die inlijving niet doorgaat. Toch is dat nog maar de vraag.
Wat premier Benjamin Netanyahu van Likud zegt hoeft niet hetzelfde te zijn als wat hij doet. Ook defensieminister Benny Gantz en minister van Buitenlandse Zaken Gabi Ashkenazi van Blauw-Wit waren vaag genoeg over de annexatie van land op de Westelijke Jordaanoever om nog alle kanten uit te kunnen.
Als die annexatie niet doorgaat, moet Netanyahu dat wel aan zijn achterban verkopen. Doet hij dat niet, dan zal zijn aanhang zeggen dat hij toegeeft aan druk vanuit Europa of omwille van pressie van de Palestijnen. Op zijn beurt kan Netanyahu zeggen: „Het gaat wel door, maar nu nog niet.” Met als argument dat het nu tegen de belangen van Israël ingaat. Maar van uitstel zou weleens afstel kunnen komen.
Deskundigen hebben deze week tal van redenen opgesomd waarom inlijving van land volgens hen onwaarschijnlijk is.
In de eerste plaats omdat annexatie de internationale betrekkingen zal verkoelen. De Europese Unie is de grootste handelspartner van Israël. De EU heeft een lange historie van veroordelingen van Israël, zonder dat daarop daden volgden. Nu wordt het misschien wél menens.
Een annexatie brengt ook de goede betrekkingen met de VS in gevaar. De Democraat Joe Biden maakt grote kans de nieuwe president van Amerika te worden en hij houdt vast aan het traditionele Amerikaanse beleid. Dat komt erop neer dat Israël de nederzettingen niet mag uitbreiden en dat er een Palestijnse staat naast Israël moet komen. Gebiedsuitbreiding plaatst ook het vredesakkoord met Jordanië onder druk. Verder brengt zo’n stap de steeds beter wordende relaties met de Golfstaten in gevaar.
In de tweede plaats: door annexatie zal mogelijk geweld uitbreken. Hamas in Gaza en Hezbollah in Libanon kunnen besluiten projectielen op Israël af te schieten. Bij de tweede Palestijnse opstand (2000-2005) verloren duizenden Palestijnen en Israëliërs het leven. „De condities voor een nieuwe Palestijnse opstand zijn heel duidelijk aanwezig”, zei Midden-Oostendeskundige Elie Podeh. „Wat er nog nodig is, dat is een vonk in het olievat.”
Ten derde: annexatie vermindert de kans op een tweestatenoplossing. Moeilijk, zo niet onmogelijk wordt het om na zo’n inlijving van grondgebied een Palestijnse staat naast Israël op te richten. Het voortbestaan van Israël als Joodse én democratische staat loopt dan groot gevaar.
Zelf ben ik er nog niet van overtuigd dat annexatie niet doorgaat. Netanyahu kan immers ook als volgt redeneren: Palestijnen zijn te murw geslagen om in opstand te komen. Bovendien heeft het Israëlische leger hen volledig in de tang. Hun enige zorg is nog: overleven. Jordanië zal de betrekkingen mogelijk bevriezen, maar niet afbreken. En de EU en de Amerikaanse Democraten? Die zullen het ook nu weer bij veroordelingen laten. Verder zullen Hamas en Hezbollah geen oorlog tegen Israël durven beginnen. Ze weten dat ze dan zelf de hardste klappen zullen krijgen. En wat die teloorgang van de Joodse en democratische staat betreft? Wie dan leeft, wie dan zorgt. Enfin, de enige zekerheid deze zomer is deze: dat alle opties nog open zijn.