Meer asielzoekers verdacht van diefstal, meer geweld in azc’s
Diefstallen waarbij asielzoekers verdachte waren, kwamen vorig jaar fors vaker voor dan een jaar eerder. En in asielzoekerscentra (azc’s) was er meer (verbale) agressie en geweld. Het aantal geregistreerde misdrijven waarbij asielzoekers verdachte waren nam met 27 procent toe, het aantal incidenten in azc’s met 30 procent.
Dat valt te lezen in de Rapportage Vreemdelingenketen van het ministerie van Justitie en Veiligheid, die staatssecretaris Ankie Broekers-Knol woensdag naar de Kamer heeft gestuurd.
Het totaalaantal asielzoekers in een azc steeg licht, van ruim 53.000 in 2018 naar bijna 55.000 in 2019. De incidenten in azc’s en misdrijven waarin een of meerdere asielzoekers verdachte waren, stegen een stuk harder.
Het meest voorkomende incident in een azc was het overtreden van de huisregels: ruim 10.000 keer, bijna 3000 keer vaker dan in 2018. Incidenten met agressie, (non-)verbaal en fysiek, namen toe van 4270 naar 5331. De geregistreerde gevallen van diefstal stegen van 2529 naar 3294. In de meeste gevallen werd er geen geweld bij gebruikt.
Van de meerderheid van de misdrijven, 59 procent, worden asielzoekers verdacht uit zogenoemde veilige landen zoals Marokko en Algerije. De asielaanvraag van deze mensen is doorgaans kansloos. Bij de incidenten in azc’s ligt dat percentage lager: daar is van de betrokkenen 28 procent afkomstig uit een veilig land.
Over de incidentenrapportage was de afgelopen jaren veel te doen. Ernstige geweldsdelicten werden eerder onder het kopje ‘overig’ geschaard en bleven zo aan het oog onttrokken, iets waar een deel van de Kamer zeer verbolgen over was. Het was onder andere de aanleiding voor het aftreden van Mark Harbers, de voorganger van Broekers-Knol.
Tegenwoordig staan de ernstige misdrijven ook apart vermeld. Alles bij elkaar, van mishandeling en stalking tot verkrachting en (poging tot) moord of doodslag, is er sprake van een lichte stijging, van 651 in 2018 naar 665 vorig jaar.
Broekers-Knol zegt discussie over de opzet van de rapportage in de toekomst te willen vermijden, en heeft daarom het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum gevraagd vanaf volgend jaar de rapportage voor zijn rekening te nemen. Het WODC, het onafhankelijke onderzoeksinstituut van Broekers’ ministerie, heeft daarmee ingestemd.
Het WODC gaat op verzoek van Broekers-Knol ook onderzoek doen naar „achterliggende oorzaken van de gepleegde incidenten en criminaliteit en de meer specifieke kenmerken van de doelgroep”.