„Medemensen, medeburgers in nood, voelden zich in de steek gelaten, onvoldoende gehoord, onvoldoende gesteund, al was het maar met woorden. Ook vanuit Londen, ook door mijn overgrootmoeder, toch standvastig en fel in haar verzet. Het is iets dat me niet loslaat”, zei Willem-Alexander.

„De koning refereerde aan de rol van zijn overgrootmoeder, koningin Wilhelmina, en zei dat hem dat bezighield. Die persoonlijke noot, daar was ik erg door geraakt”, reageerde Eisenmann tegenover het ANP. „In al haar speeches heeft koningin Wilhelmina het nooit over de Joden gehad. Dat de koning die onvolledigheid noemt, is terecht, maar ook moedig en bijzonder. En uniek.”

Volgens de CIDI-voorzitter moeten de woorden van de koning worden gezien in het licht van de excuses die premier Rutte in januari maakte dat de overheid ten aanzien van de Joodse bevolkingsgroep in Nederland tekort is geschoten. Eisenmann zei niet op de woorden van de koning te hebben gerekend. „Het is een belangrijke stap in de erkenning van de totaal uitzichtloze positie die Joden hadden in de oorlog. Dat er behoudens wat helden niemand was die zich om hen heeft bekommerd.”

Grootmoedig

„Een indrukwekkende toespraak van de Koning met een krachtige boodschap”, reageerde voorzitter Eddo Verdoner van het Centraal Joods Overleg via Twitter. „Mooi hoe de koning de innerlijke tweestrijd die hij voelt naar buiten bracht. Hij zag het felle verzet van zijn overgrootmoeder. Maar hij zag ook hoe onderdanen dat niet hoorden in haar woorden.”

„Wat een heilzame en grootmoedige erkenning door de koning van het zwijgen van onze toenmalige koningin over de vervolging en vernietiging van Joden”, twitterde CU-leider Segers. „Adembenemend goede toespraak van de koning”, reageerde PvdA-leider Asscher.