Bij een verwacht overlijden staan de meeste ic’s een of twee familieleden toe om afscheid te nemen. Dat brengt harde keuzes met zich mee. „Het is echt onmenselijk om mensen niet bij het overlijden van een dierbare te laten zijn die ze al veertig jaar kennen”, zegt klinisch ethicus Erwin Kompanje van het Erasmus MC in Rotterdam.

Ook het personeel ondervindt daar grote morele stress van, omdat ze het gevoel hebben dat hun zorg onder de maat is. Kompanje denkt zelfs dat veel verpleegkundigen en artsen de coronacrisis uitkomen met een posttraumatische stressstoornis.

Aangezien de druk op de ic’s aan het afnemen is, vinden de artsen en ethici het tijd voor een andere koers. „Nu er wat rust ontstaat, moeten we op zoek naar wat meer menselijkheid”, zegt intensivist Nathalie van Dijk van Maastricht UMC.