In menselijke urine en uitwerpselen komen veel stikstofverbindingen voor. Waterschappen proberen te voorkomen dat er te veel fosfor en stikstof in het oppervlaktewater komt, omdat dit niet goed is voor de natuur. Een overschot van deze stoffen kan leiden tot overmatige algengroei, waardoor waterplanten en bepaalde vissoorten verdwijnen. Het is ook niet gezond om te zwemmen in plassen met veel blauwalg.

Rioolwater is een mengsel van afvalwater van bedrijven en huishoudens en regenwater, dat via straatkolken en dakgoten in het riool stroomt. In 2018 viel er bijna 30 procent minder neerslag. Dit zorgde ervoor dat zuiveringsinstallaties minder rioolwater hoefden te verwerken en daardoor functioneerden ze beter. Ook hebben waterschappen hun rioolwaterzuiveringsinstallaties sinds midden jaren 90 verbeterd onder druk van Europese regelgeving. Het lukt ze ook steeds beter om zware metalen uit het afvalwater te halen.