’Negatieve geest overheerst bij IND’
Advocaten en andere deskundigen menen dat een negatievere geest is gaan heersen bij de Immigratie– en Naturalisatiedienst IND. De dienst is de afgelopen jaren verworden tot „een beschikkingenfabriek, die targets moet halen”. IND–medewerkers zijn slecht op de hoogte van eigen procedures en gaan niet bereidwillig met dossiers om. Ze zijn niet te bereiken en bovendien trekt de IND zich regelmatig niets van rechterlijke uitspraken aan. Het aantal klachten stijgt explosief.
Een en ander kwam maandag naar voren tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer, die de fracties over het functioneren van de IND hielden. Advocaten stelden dat oordelen van de rechter die in het voordeel van de asielzoeker uitpakken, vaak leiden tot nieuwe tegenwerking van de IND. Daardoor duren asielprocedures soms jaren langer dan nodig is. Soms trekt de dienst zich pas vlak voor een zittingsdatum terug, omdat haar zaak helemaal geen kans maakt. Het gaat volgens de advocaten zeker niet om incidenten.
Volgens advocate mr. G. Later zoekt de dienst naar tegenstrijdigheden of voert het vonnis niet direct of op een andere manier uit. Zo besliste de rechter in Breda dat een Iraanse cliënt van Later recht had op een verblijfsvergunning vanaf 1999. De IND gaf daarop de cliënt een status vanaf 2003, wat nadelen voor de naturalisatie oplevert. Daar wordt nu hoger beroep over gevoerd. Volgens mr. F. van Haren ziet de IND asielzoekers vaak als leugenaars dan wel profiteurs. Bij zijn cliënt bepaalde de rechter dat sprake was van schending van de mensenrechten en dat hij een verblijfstitel moest krijgen. „Dan treedt een oorverdovende stilte in”, zei Van Haren. Maandenlang hoorde hij niets van de IND. Drie beroepszaken en veertien maanden later, waarbij de IND een dwangsom kreeg opgelegd, was er nog steeds niets gebeurd.
Advocaat H. Walrave van de Vereniging Rechtshulp Nederland wees op de vele problemen die ontstaan, doordat de IND niet bereikbaar is. Ingestuurde papieren zijn vaak niet te traceren of zijn nog niet ingevoerd in het bestand. Daardoor blijven vreemdelingen lang in het ongewisse over hun procedure, terwijl er termijnen aan vastzitten.
De Nationale Ombudsman R. Fernhout krijgt steeds meer klachten, vooral over de overschrijding van termijnen. Noodmaatregelen helpen maar ten dele. Ook vindt hij de metingen van de IND over de telefonische bereikbaarheid niet zuiver. „De IND meldt de percentages die uiteindelijk contact krijgen. Wij zien dat weinig mensen binnen de norm van drie minuten contact krijgen. Van de bellers voor reguliere vergunningen en verlengingen lukt 94 procent dit niet.”