„De Nederlandse eigenheid en de Nederlandse cultuur zullen ondanks invloeden van buiten blijven bestaan", aldus de minister–president in het gesprek met de krant over Europa. Balkenende is de motor achter een discussie over waarden en normen, ook in de Europese Unie. Als tijdelijk EU–voorzitter organiseert Nederland dit halfjaar een serie conferenties. Dinsdag was in Den Haag de aftrap. Daar had Balkenende het over het behoud van de nationale identiteit.

In Europa bestaan naast de Griekse, Romeinse en joods–christelijke ook islamitische en Arabische invloeden, stelt Balkenende in het interview. Daar is niets mis mee.„Die zijn herkenbaar, die horen er ook bij." Daarmee lijkt hij een lans te breken voor de toetreding van het islamitische Turkije tot de EU. „Turkije kan natuurlijk een positieve invloed hebben op andere islamitische landen in die regio."

Balkenende zegt verder alleen dat hij vooral „een debat met fair play" wil over de zaak en wijst nog eens op afspraken met Turkije. Eind dit jaar beslissen de EU–leiders, onder Nederlands voorzitterschap, of en wanneer toetredingsonderhandelingen kunnen beginnen met Turkije.

De Europese Commissie komt op 6 oktober met een rapport of Turkije daarvoor ver genoeg gevorderd is met noodzakelijke politieke en economische hervormingen. De commissie lijkt echter diep verdeeld. Scheidend EU–landbouwcommissaris Fischler heeft zijn collega’s een brief geschreven dat Turkije meer Aziatisch dan Europees is. Hij vreest ook dat de Turkse aansluiting alleen al aan landbouwsteun 11 miljard euro per jaar gaat kosten. Eerder waarschuwde zijn Nederlandse collega Bolkestein voor de islamisering van Europa.