Wat is er aan de hand?

Minister Bruno Bruins van Medische Zorg en Sport maakte donderdagavond bekend dat er een eerste besmettingsgeval in het land is. Het betreft een 56-jarige man uit het Brabantse Loon op Zand, die is opgenomen in Tilburgse Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. De man is recent in de Italiaanse provincie Lombardije geweest voor een zakenreis. Daar heeft hij vermoedelijk het virus opgelopen.

Vrijdagochtend is er al een tweede melding van een Nederlander met het coronavirus: een vrouw uit Diemen. Vorige week was zij eveneens in Lombardije, meldde het RIVM. Inmiddels zit ze in thuisisolatie.

Tot donderdagavond lukte het Nederland de dans te ontspringen en het coronavirus buiten boord te houden. Maar inmiddels hoort Nederland in het rijtje Europese landen waar het virus is geconstateerd: Duitsland, Frankrijk, Italië, Griekenland, Estland, Denemarken, België, Finland, Zwitserland, Zweden, Engeland en Noorwegen.

Hebben deze mensen anderen besmet?

Dat is de grote vraag. Het zogeheten contactonderzoek moet dat uitwijzen. Hierbij wordt de persoon bevraagd met wie hij contact heeft gehad en hoe intensief. Vervolgens wordt uitgezocht of deze contacten ook ziekteverschijnselen vertonen. Zij worden in de gaten gehouden en moeten twee keer per dag hun temperatuur meten en dit melden aan de GGD.

De vrouw uit Diemen heeft een week rondgelopen met het virus. Met hoeveel mensen zij contact heeft gehad en sinds wanneer zij besmettelijk was, is nog onhelder.

De Brabander heeft na terugkeer uit Italië carnaval gevierd in zijn woonplaats en in Tilburg. Bij die gelegenheid zou hij anderen besmet kunnen hebben. Het is echter nog niet duidelijk of hij toen al ziek was en bijvoorbeeld via hoesten het virus heeft verspreid. Hoestte hij tijdens carnaval nog niet, dan is het onnodig om die contacten na te gaan, stelt een woordvoerder van de GGD tegenover BNR Nieuwsradio.

Wat gaan Tilburg en Diemen doen?

De hulpdiensten in Tilburg hebben de paraatheid verhoogd, meldde het ANP. Ze hebben GRIP2 afgekondigd, een extra alarmering waarbij de hulpverlening tussen verschillende instanties beter wordt gecoördineerd.

Vrijdagochtend is een crisisoverleg belegd tussen de gemeente Tilburg, het ministerie, het RIVM en het ziekenhuis. Voor zover bekend worden geen aanvullende maatregelen genomen in Tilburg en Diemen. Het sluiten van scholen wordt niet zinvol geacht. In tegenstelling tot de griep en veel andere infectieziektes treft het coronavirus namelijk nauwelijks kinderen.

Is er sinds donderdagavond sprake van een uitbraak in Nederland?

Nee, wel van een zogenaamde introductie van het virus. Experts spreken pas van een uitbraak als het virus zich op grote schaal uitbreidt over de bevolking. Daar is nu (nog) geen sprake van.

Het RIVM doet er alles aan om een uitbraak te voorkomen. Veel hangt af van de vraag of er meer besmettingen in Nederland aan het licht komen en of die gevallen in verband staan met de man uit Brabant en de vrouw uit Diemen.

Past het RIVM nu strenger beleid toe?

Nee, het rijksinstituut past nog steeds hetzelfde protocol toe als voorheen. Als er nieuwe besmettingen worden gevonden, wordt iemand geïsoleerd en volgt er contactonderzoek en monitoring van de patiënt.

Iemand die de afgelopen twee weken in een risicogebied is geweest, zoals China, Zuid-Korea en enkele gemeenten in Italië, én koorts en luchtwegproblemen heeft, kan worden getest op het virus. Mensen zonder symptomen testen heeft geen zin: de test werkt niet in de eerste dagen van de besmetting en is alleen gevalideerd voor zieke patiënten. Het RIVM acht quarantaine voor reizigers zonder klachten niet nodig. Sommige andere landen, waaronder Roemenië, doen wel aan quarantaine. Uitzondering op de regel betreft een groep Nederlanders die recent uit Wuhan terugkwamen. Zij moesten veertien dagen in isolatie blijven. Dat was echter niet omdat het RIVM daartoe opdracht gaf, maar deze voorwaarde stelde China aan het uitreizen.