„Het leeft enorm”, zegt projectleider Freek Aalbers van Stichting Landschapsbeheer Gelderland (SLG). De SLG voert als partner van gemeente West Betuwe de projecten uit. De stichting is in het kader van het overkoepelende project ”Levend Landschap” met de inwoners in gesprek gegaan over de vraag: „hoe kijken jullie naar je leefomgeving, wat is waardevol of wat ontbreekt er juist aan?”

Inwoners kwamen vervolgens met suggesties en die ‘dorpsagenda’ wordt door diezelfde inwoners met steun van SLG uitgevoerd. „Via Levend Landschap bieden we bewoners begeleiding en ondersteuning bij het ontwikkelen van hun ideeën tot concrete plannen”, vertelt Aalbers. In het naburige Herwijnen leidde dat onlangs tot de aanleg van een klompenpad en het beter zichtbaar maken van het terrein waar vroeger kasteel Engelenburg stond.

Ommetje

Het project Levend Landschap wordt in meerdere Gelderse gemeenten uitgevoerd. Dat zorgt ervoor dat op verschillende locaties soortgelijke deelprojecten draaien. „Veel inwoners kiezen voor de aanleg van een ommetje rond het dorp. Ze willen hun omgeving toegankelijker maken. Dat leidt tot de realisatie van Klompenpaden of de aanleg van paden die de uiterwaarden of het land in gaan. Ook het verbeteren van de biodiversiteit is een terugkerend onderwerp, veel mensen willen meer kleur in het landschap.”

Knotwilgen

De inwoners van Est, Neerijnen, Ophemert en Varik-Heesselt kozen voor Dorpen in het Groen. Dit beplantingsproject biedt inwoners van het buitengebied de kans om bomen en planten die van nature in het gebied voorkomen – hoogstamfruitbomen, knotwilgen, elzenrijen, een struweelhaag of een vogelbosje – op hun perceel te plaatsen. „De aanplant van inheemse bomen en struiken zorgt er bovendien voor dat tuinen en erven aantrekkelijker worden voor vogels, vlinders, egels en andere dieren. De meidoorn bijvoorbeeld bloeit in het voorjaar en geeft voedsel aan wilde bijen, in het najaar komen de bessen waar de vogels zich tegoed aan doen.”

Na een informatieavond in december kunnen inwoners zich aanmelden voor het project of anderen enthousiasmeren om dat te doen. Belangstellenden krijgen vrijblijvend bezoek van een adviseur van SLG die vertelt wat de mogelijkheden zijn. Daarna wordt een beplantingsplan opgesteld dat past bij het landschap. Eind februari ontvangen de deelnemers de bomen en struiken tijdens een feestelijke uitdeeldag. „Door de gezamenlijke inkoop én de subsidie blijft de eigen bijdrage van de deelnemers beperkt.”

Na de uitvoering van Dorpen in het Groen is SLG nog lang niet klaar in West Betuwe. „Dit jaar hopen we een Klompenpad bij natuurgebied de Steendert tussen Est en Neerijnen aan te leggen, in Varik-Heesselt zijn we ook met zo’n pad bezig. En er komen nog meer projecten aan, ondermeer op het gebied van biodiversiteit.”

Structuur

Volgens Aalbers doet SLG er alles aan om een structuur te creëren, waardoor inwoners zich blijvend inspannen om de kwaliteit van hun leefomgeving te verbeteren. „Wij dragen onze kennis over aan bewonersgroepen. Daarna gaan die zelf aan de slag. Ze kunnen altijd een beroep op ons doen als ze ondersteuning nodig hebben.”

Aalbers is enthousiast over Levend Landschap en Dorpen in het Groen. „Het mes snijdt aan twee kanten. We boeken mooie resultaten, tegelijkertijd stimuleren we het dorpsgevoel. De inwoners hebben een sterke wil om met elkaar dingen voor elkaar te krijgen.”