Halverwege de tuin zijn vijf vrouwen en drie mannen aan het plukken. Met de hand, want de bloemen moeten precies goed zijn. Buiten is het koud, maar de plukkers werken in hun shirt – in de kas is het altijd 26 graden. Anderen staan bij de machine waar de bloemen in bossen uitkomen. Ze worden in emmers gezet en naar de koelcel gereden, en aan het eind van de dag worden ze opgehaald voor de veiling.

„We zitten hier nu vijf jaar, en we hebben hard gewerkt om dit te bereiken”, zegt Adriana Pippel (33). Ze runt het bedrijf samen met haar man Alwin (ook 33). Hij doet alles wat met de teelt zelf te maken heeft, zij doet de communicatie en administratie, de personeelszaken en een deel van de verkoop. „Ik werk tweeënhalve dag per week, dan heb ik oppas voor de kinderen. Twee en vier zijn die. Die kun je hier niet zomaar laten rondlopen.”

Sinds kort zit ze ook in de dorpsraad: „De tuinbouw had in Zuilichem een slechte naam gekregen doordat er veel discussie was over de huisvesting van de Poolse en Roemeense arbeidskrachten. Ik wilde daarover meepraten. Nu er beleid op is gemaakt, is het weer wat rustiger geworden.”

Zelf heeft de familie Pippel vijftien mensen in dienst. „Vooral Roemenen, dat gaat via een Roemeense werver. Ze werken hier een paar jaar, ze willen geld verdienen om daarna in eigen land een huis of grond te kopen. Wij hebben zelf twee huizen waar ze wonen kunnen, en ik zorg ervoor dat ze hier een beetje wegwijs raken. De taalbarrière blijft lastig. Maar ik voer gewoon functioneringsgesprekken met hen, met een Roemeense tolk erbij.”

Een forse tegenslag was dit jaar het bericht dat er vanaf 2020 meer betaald moet worden voor netstroom. „Dat gaat van 0,7 naar 2 cent per kilowattuur – en lisianthus heeft veel belichting nodig. Wij hadden net geïnvesteerd in netverzwaring, zodat we minder gas konden gaan gebruiken om duurzamer te telen. En nu blijkt dat juist de elektriciteit extra belast wordt. De regering is daar echt wispelturig in. Zo weet je toch niet waar je verstandig aan doet? De nieuwe maatregel gaat ons anderhalve ton per jaar kosten.”

De lisianthusteelt is een moeilijke, intensieve teelt. „Duurzaamheid blijft een belangrijk onderwerp in de tuinbouw. Je moet altijd blijven kijken: Wat wil de markt? En wat doet de omgeving?”