Air marshals reeds sinds juli bewapend
Veiligheidsagenten in vliegtuigen, de zogenoemde air marshals, vliegen sinds juli gewapend mee op vluchten van en naar de Verenigde Staten. Het gaat om vluchten van de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen KLM en Martinair.
Dat heeft de Koninklijke Marechaussee, die de marshals levert, vrijdag bevestigd.
Het gaat om een proef van zes maanden. Het experiment moet uitwijzen of air marshals het vliegen veiliger maken. Als dit zo blijkt te zijn, worden ze daarna mogelijk structureel ingezet. Deze bijzondere agenten vliegen in burgerkleding mee en moeten een eventuele kaping voorkomen of proberen die in de kiem te smoren.
De Verenigde Staten kondigden eind vorig jaar aan dat buitenlandse luchtvaartmaatschappijen bewapende bewakers moeten inzetten om aanslagen te voorkomen. Deze maatregel vloeit voort uit de bloedige aanslagen van 11 september 2001 in de VS.
De overheid bepaalt op welke vluchten de marshals meevliegen. Ze krijgen een klein vuurwapen mee. Als er voorafgaand aan een vlucht al sprake is van een direct gevaar, zal het vliegtuig overigens niet eens vertrekken.
Vorig jaar kregen tien speciaal geselecteerde leden van de marechaussee een antiterreuropleiding in Duitsland en Israël om air marshal te kunnen worden. Vervolgens duurde het tot vorige maand voordat ze ook daadwerkelijk konden worden ingezet. Dit kwam doordat de Nederlandse piloten in eerste instantie veel bezwaar hadden tegen de komst van de gewapende marshals aan boord. Ze maakten zich vooral zorgen over het mogelijk gebruik van vuurwapens. De Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) is vorige maand uiteindelijk toch akkoord gegaan, omdat er duidelijke afspraken zijn gemaakt.
Zo zijn alle betrokken partijen overeengekomen dat de piloot onder alle omstandigheden de leiding aan boord houdt. Hij kan zelfs weigeren een air marshal mee te nemen. Zo’n besluit kan echter op gespannen voet staan met de beslissing van de overheid om deze speciale agenten op een vlucht in te zetten. Als dat het geval is, voert een andere gezagvoerder de vlucht uit.
De VNV is verder met KLM overeengekomen dat er snel videocamera’s in de vliegtuigen komen, zodat piloten kunnen zien wie er voor de cockpitdeur staat. De piloten willen dat de KLM-toestellen in 2006 zijn uitgerust met een dergelijk systeem. Ze eisen dat ook Martinair camera’s inbouwt.