Waarom ziekenhuiszorg steeds vaker thuis plaatsvindt
De trend is niet meer te stoppen: ziekenhuiszorg verplaatst zich steeds meer van het ziekenhuis naar de patiënt thuis. Ook het Albert Schweitzer ziekenhuis (ASz) –met vestigingen in Dordrecht, Zwijndrecht en Sliedrecht– kiest daarvoor.
De afgelopen jaren zijn steeds meer ziekenhuisactiviteiten naar thuis verplaatst, stelt Maryse Spapens (49), directeur van het initiatief ThuisBeter. Medicatie en behandeling gebeurde al aan huis. Denk aan thuisdialyse – met alle apparatuur in eigen huis en verpleegkundige ondersteuning ter plekke. Of ademhalingsondersteuning voor COPD-patiënten – met een apparaat gewoon aan de keukentafel. Monitoring en teleconsult komen daar nu bij. Patiënten met hartfalen krijgen straks druksensoren in hun longslagader geïmplanteerd, waardoor de cardioloog gewaarschuwd wordt als er ingegrepen moet worden. „Het voorkomt opnamen en belastende bezoeken –soms meerdere keren per week– aan het ziekenhuis.”
Ook online bellen, appen of facetimen met artsen zorgt ervoor dat mensen steeds vaker thuis geholpen worden. Verder hoeft de patiënt voor medicatie niet altijd de deur meer uit. „We gebruiken vaker injecties of tabletten in plaats van een tijdrovend infuus in het ziekenhuis.”
De aanpak past bij de ontwikkelingen in de maatschappij, vindt Spapens. „Mensen doen steeds meer zelf. Ze regelen thuis hun bankzaken, doen online inkopen en regelen zo ook hun vakanties. Voor alle zorg de deur uit moeten past niet meer in deze tijd waarin de mens –en dus ook de patiënt– steeds autonomer wordt en zelf wil bepalen waar en wanneer en hoe hij geholpen wordt.”
Dat geldt echter niet voor iedereen. „Sommige mensen vinden het lastig om de zorg zelf te regelen of willen thuis niet geconfronteerd worden met hun ziekte. Thuis zijn ze ‘veilig’, het ziekenhuis is er voor de behandeling. Als de patiënt voor het ziekenhuis kiest, respecteren we dat.”
Het ministerie wees er vorig jaar in een rapport op dat zorg dichter bij huis doelmatiger en goedkoper is. Ziekenhuizen en zorgverzekeraars investeren daarom in een systeem dat uiteindelijk besparend is, legt Spapens uit.
Volgens landelijke afspraken moet over twee jaar de groei van de zorg zijn beperkt tot 0 procent. Tegelijk leiden de vergrijzing en medische mogelijkheden om steeds meer ziektes te behandelen tot meer zorg. „We moeten zaken anders aanpakken. Ook door het bedden- en personeelstekort in de ziekenhuizen. Door meer zorg aan huis kunnen de bedden worden ingezet voor de patiënten die ze echt nodig hebben.”
Een project als ThuisBeter is „spannend” voor ziekenhuizen. „Hoe meer zorg je naar de patiënt brengt, hoe meer je het ziekenhuis een beetje uitkleedt. Die keuze is gebaseerd op maatschappelijke verantwoordelijkheid.”
Nu hangt ziekenhuiszorg aan huis „nog te vaak af van één dokter of één afdeling”, vindt Spapens. „Zorgverleners moeten af van het idee dat het ziekenhuis begrensd wordt door zijn eigen muren. We zijn straks overal, want de patiënt is overal.”
