Aan de Cotherweg in Langbroek, bijna aan de rand van het dorp, staat een oude dubbele woning. Links ervan bevindt zich de nieuwbouw van de kerk, strak en eigentijds, hoog en met grote ramen aan de voorzijde. Rechts ervan staat het oude kerkje, historisch en in zichzelf gekeerd, met het uitgebouwde voorportaal. In de top van de gevel de letters ”Anno 1910”.

Binnen is bijna alles hagelwit, op de donkerbruine mahoniehouten banken en de vloertegels na. Boogvensters in de muren laten het licht naar binnen. Vijf kroonluchters („een geschenk van een van de gemeenteleden, zeg maar: meneer of mevrouw anoniem”) hangen aan het plafond. Rechts achterin staat het elektronisch orgel op een verhoging. Boven het klankbord van de preekstoel is het pijpenfront opgebouwd.

In een van de kerkbanken zitten Steven Imminkhuizen, scriba-diaken, en Wim van Vliet, secretaris van de bouwcommissie. Het karwei is af. Een jaar lang is er aan het kerkgebouw gewerkt. Er is gesloopt, puin geruimd, getimmerd, gemetseld, bijgebouwd en uitgebreid. Zaterdagmorgen neemt de consulent, ds. R. Bakker uit Kinderdijk, de kerk in een speciale openingsdienst in gebruik. Dan wordt de kanselbijbel weer geopend. Zaterdagmiddag is er open huis voor buurt- en dorpsbewoners.

In 2006 werd er voor het eerst gesproken over uitbreiding van de kerk, zegt Van Vliet. „Er was behoefte aan een grotere consistoriekamer en aan meer ruimte voor catechisaties. In 2013 werd gestart met de ontwikkeling van de plannen. Het gebouw is een gemeentelijk monument. Door allerlei regelgeving, waaronder een wijziging van het bestemmingsplan, heeft het tot januari 2019 geduurd voordat we echt aan het werk konden.”

Kruiskerk

De oude kerkzaal is twee meter langer geworden. Aan de linkerkant bevond zich een zijvleugel met een plat dak. Die vleugel is verbreed en van een puntdak voorzien. Daarachter zijn nu een zaalruimte, een toiletgroep en een nieuwe keuken gerealiseerd. „In het nieuwe bestemmingsplan is opgenomen dat op deze plaats een kruiskerk mag staan, we zouden dus ooit ook aan de rechterkant nog een vleugel kunnen aanbouwen. We hebben nu 55 extra zitplaatsen. Als we de zaal bij de kerk trekken, hebben we nog eens 60 zitplaatsen extra. We gaan er dus wel van uit dat we voorlopig niet weer aan de slag moeten.”

De verbouwing heeft bijna 950.000 euro gekost. Door veel vrijwilligerswerk en schenkingen van materiaal is er meer dan 130.000 euro uitgespaard.

Streekgemeente

De oud gereformeerde gemeente in Nederland te Langbroek is een streekgemeente. Diaken Imminkhuizen: „Onze mensen komen uit de wijde omstrek, ook uit Driebergen, Cothen, Leersum, Werkhoven en Odijk. Het ledental van de gemeente groeit langzaam. In de afgelopen tien jaar zijn er zo’n dertig mensen bijgekomen.”

De kerkenraad bestaat uit vijf personen. Er zijn twee ouderlingen en drie diakenen. Hoewel er wel wordt beroepen, is de gemeente altijd vacant gebleven. Imminkhuizen: „Was er in het beroepen maar meer geroep. Het zou een voorrecht zijn als we een eigen predikant mochten hebben, maar het ganse beleid is van de Heere.”

Het afgelopen jaar heeft de gemeente gekerkt in de Dorpskerk aan de Brink. „We waren daar erg welkom en dat hebben we zeer gewaardeerd.”

„Het Woord was schaars die dagen”

Het is rond 1900. Sommigen vinden dat de zuivere verkondiging van Gods Woord schaars is in de regio rond Langbroek, zo staat het in het herdenkingsboek ”Het mag er nog zijn” (uitgegeven in 2010 bij het 100-jarig bestaan van de gemeente). „Het Woord was schaars die dagen. Daarom liepen enkele mensen met een stille verzuchting om de oude waarheid nog weer eens te mogen beluisteren en met hun gezinnen weer op te mogen gaan, daar waar het Woord zuiver gepredikt werd en waar ook het bevindelijke zieleleven van Gods kinderen werd verklaard.” In 1910 werd aan de Cotherweg een kerk gebouwd, waar ds. Jac. van Leeuwen uit Utrecht vaak voorging. In 1923 sloot de groep zich aan bij de Oud Gereformeerde Gemeenten.