De Graaf: instemming van CDA– en VVD–ministers
Minister De Graaf (D66, Bestuurlijke Vernieuwing) heeft het kabinet achter zijn plannen voor een nieuw kiesstelsel gekregen. Alle ministers, dus ook het VVD–smaldeel, hebben ingestemd met zijn voorstel. In de Tweede Kamer is met name de VVD erg kritisch over zijn ideeën.
De Graaf zei na afloop van de ministerraad te verwachten dat uiteindelijk een meerderheid van de Kamer zal instemmen. De Graaf heeft gewerkt aan een combinatie van het nu gehanteerde stelsel van evenredige vertegenwoordiging en een districtenstelsel. Daarmee komt hij tegemoet aan belangrijke bezwaren van CDA en VVD.
De opgetogen minister zei vrijdag begin 2005 een „stevig debat" in de Tweede Kamer te verwachten. Hij ziet duidelijk kansen. „De VVD heeft nog geen alternatief laten zien." De Graaf meent dat de burger een betere band opbouwt met regionaal gekozen Kamerleden. Ook denkt hij dat een parlement volgens het kiesstelsel–nieuwe–stijl onafhankelijker kan opereren.
Al in het hoofdlijnenakkoord spraken de drie coalitiepartijen af het kiesstelsel te moderniseren. Minister–president Balkenende herinnerde vrijdag eraan dat alle coalitiepartijen hun handtekening eronder gezet hebben. Bang dat die handtekening verwatert, vooral bij de VVD, is hij niet. Ook zei hij de partijen niet te waarschuwen dat zij zich moeten houden aan afspraken, „maar het is goed om nog eens stil te staan" bij wat is afgesproken.
De voorstellen van De Graaf moeten eerst nog worden becommentarieerd door enkele adviesinstanties, zoals de Kiesraad en de Raad van State. De Graaf hoopt het wetsvoorstel rond de kerst aan de Kamer te kunnen aanbieden. Het debat in de Tweede Kamer volgt dan in het begin van 2005.
Volgens het kabinetsplan worden 75 leden van de Tweede Kamer straks via een landelijke lijst gekozen, de andere 75 via regionale lijsten in twintig kiesdistricten. Een kandidaat kan op beide lijsten staan. Eerder wilde het kabinet daar niet aan, maar De Graaf heeft tegemoet willen komen aan bezwaren van de Kamer. Per district kunnen kiezers twee tot vijf Kamerleden kiezen. Het aantal hangt af van het aantal inwoners.