Paul Boetekees kennen we nog van radio-uitzendingen tijdens de orkaan van bijna twee jaar geleden. Voor zijn Holland House Beach Hotel zag hij de wilde plunderingen en hij smeekte toen om de komst van gewapende Nederlandse militairen om zijn hotelgasten te beschermen. Nu treffen we een ontspannen hotelmanager. „Heb je het nou zelf gezien? Ons eiland is blijven drijven! Het is onvoorstelbaar wat er allemaal al gebeurd is. De bevolking toonde veerkracht, het bedrijfsleven investeert momenteel enorm en ook de overheid doet naar beste kunnen mee. Het wachten is alleen nog steeds op het grote geld uit Nederland, maar wat hebben we intussen samen al een enorme klus geklaard.”

Nu toeristen in toenemende mate de weg naar het bovenwindse eiland weer weten te vinden, gaat het onomkeerbaar de goede kant op. Zelfs het zwaar gehavende Princess Juliana International Airport, bekend van laag over de badgasten binnenkomende grote vliegtuigen, is weer deels in gebruik. Zowel de KLM als Air France (vanwege de Franse kant) landt er weer.

Veel hotels in de omgeving van de luchthaven staan in de steigers en overal wordt druk getimmerd. Rijd je richting hoofdstad Philipsburg, dan zie je dat de meeste troep van de orkaan wel is opgeruimd. Zelfs de brand in de enorme vuilstortplaats is al een tijdje onder controle. Soms wrijf je in je ogen: is dit eiland waarvan we kort na de orkaan in de media de puinhopen zagen? Binnenkort zullen er onder leiding van het Rode Kruis al zo’n 1200 huizen voorzien zijn van een nieuw en beter dak. Het is een kleine greep uit de voorspoed die te melden valt.

Noodaggregaat

Boetekees straalt een en al positivisme uit. „Duizenden mensen verlieten het eiland, maar wie bleef, ging direct aan de slag. Er is hier geen sociaal vangnet, er zijn geen uitkeringen. Obers die konden timmeren pakten de hamer op, koks met twee rechterhanden werden stukadoor of elektricien en iedereen die maar een kwast kon vasthouden ging aan het schilderen. Het is onvoorstelbaar wat er intussen is gebeurd.”

Hij laat foto’s zien. „De vierde verdieping van ons hotel was total loss. We hebben alles emmertje voor emmertje afgevoerd en emmertje voor emmertje is weer opgebouwd. Ons motto werd ”Let’s build back better”, zo’n schade aan het hotel overkomt me niet nog een keer. Met betere berekeningen, meer staal, steviger puien en betere schuifdeuren zijn we nu helemaal orkaanbestendig.”

Op de vierde verdieping richtte hij designkamers in voor de zakenman en de toerist met de betere beurs. „Van een nadeel hebben we een voordeel gemaakt, we hebben enorm geïnvesteerd. Geen wind krijgt de koelers van de airconditioning van hun plaats. Op het dak staat ons noodaggregaat in een onverwoestbare aluminium kooiconstructie: die waait nooit meer weg. Want zonder stroom ben je nergens na zo’n ramp.”

Over de boardwalk

Holland House Beach Hotel ligt midden in Philipsburg aan de ”boardwalk”, een wandelpromenade langs de Grote Baai. Daar gingen in de zeventiende en de achttiende eeuw de zeilschepen van de West-Indische Compagnie voor anker. Elke dag is hier nu bij opgaande zon al de nodige activiteit. Een ambtenaar van de reinigingsdienst veegt dagelijks zand terug naar waar het hoort: het strand. Even verderop doet een Chinese vrouw van een aangrenzend restaurant elke ochtend haar taichi-oefeningen. Een gezette man fietst rakelings langs haar heen in een poging wat aan lichaamsbeweging te doen. Intussen loopt een rastaman vriendelijk groetend van niets naar nergens en een net geklede Indiër is op weg naar zijn werk in een van de vele juwelierszaken.

Overal zie je bedrijvigheid: bestaande restaurantjes zijn weer opengegaan, nieuwe en meer trendy barretjes hebben de plaats ingenomen van tentjes die voor de orkaan eigenlijk al niet meer winstgevend waren.

Rechtszaak

De verwoeste oude vleugel van hotel De Pasanggrahan uit 1905 ligt er nog net zo bij als daags na Irma. Die puinhopen laat men liggen, want er loopt nog een rechtszaak tegen de verzekeringsmaatschappij. Na een kort geding heeft het hotel al wel een aanbetaling ontvangen en men is nu druk bezig met plannen voor herstel: de voormalige monumentale hotellobby is onlangs voorzien van een provisorisch dak, straks is de keuken aan de beurt. Het nieuwe deel dat tien jaar geleden gebouwd werd trotseerde de natuurkrachten en bleef altijd open. „We kijken weer optimistisch naar de toekomst”, zegt eigenaar Oli Tinitali. „Ons hotel is een van de weinige historische monumenten op het eiland, de overheid moet er mede aan bijdragen dat dit voor het nageslacht bewaard blijft.”

Nieuw op het strand is een grote vergulde koe, de hele dag zie je cruisetoeristen uit de VS die bij het kunstwerk poseren. Of is het toch een gouden kalf?

Gesloopt

Niet alleen de horecasector is aan de slag gegaan, ook de middenstand is weer bijna klaar voor het komende hoogseizoen. Er is nog steeds volop bouwactiviteit in het gebied waar veel cruisepassagiers met bootjes aan land worden gebracht. Halverwege de boardwalk, bij de Captain Hodge Pier, staan mooiere en nog solidere nieuwe gebouwen van Diamonds International. Deze juweliersketen uit de VS, die altijd al een dominante positie had op Sint Maarten, is er klaar voor om de vele Amerikaanse toeristen te voorzien van diamanten, goud, juwelen en dure horloges. Een cementmolen loost via een lange hoge slang zijn lading bij een bouwplaats achter de gevelrij. Iemand legt nog snel een stuk karton onder de motor van de truck: er mocht eens wat olie lekken op de boardwalk!

Het zonlicht strijkt in de verte over het geheel herstelde Divi Little Bay Beach Resort. Op de punt van dezelfde landtong zie je Fort Amsterdam uit 1636, het eerste Nederlandse fort in het Caraïbische gebied. Vlak daarvoor gaapt een gat, dit is de plek waar ooit het Sonesta Great Bay Beach Hotel stond. Dat bezweek onder Irma en is inmiddels helemaal gesloopt. Er zijn plannen voor nieuwbouw.

Het is nog vroeg, maar in de verte verschijnt al een tweede cruiseschip. Op woensdagen komen er soms wel vijf, goed voor vele duizenden kooplustige toeristen. Op het strand worden de strandstoelen en de parasols klaargezet. Dan kunnen cruisepassagiers vanaf een uur of negen ’s ochtends de met ijs en blikjes bier gevulde emmertjes laten aanrukken.

Veiliger

In Front Street –op oude kaarten heet deze winkelstraat nog Voorstraat– hebben de palmbomen hun door de storm afgerukte blad teruggekregen. De meeste gevels zijn hersteld en alles staat strak in de lak. Overal in Front Street hebben bewakers met honden hun vertrouwde posities ingenomen, postend voor de vele elektronica- en juwelierszaken.

Het aantal overvallen en inbraken op het eiland is na orkaan Irma echter sterk gedaald. Veel gespuis heeft na de ramp het eiland verlaten en er is nog steeds Nederlandse politieondersteuning. Ook een fijnmazige netwerk van bewakingscamera’s op belangrijkrijke verkeersknooppunten werkt blijkbaar preventief. Een tevreden Indiër op de stoep van zijn horlogewinkel: „Vluchten na een overval heeft geen zin meer, ook niet als je van auto wisselt.”

Het voor Sint Maarten beeldbepalende gerechtsgebouw oogt alleen nog verveloos, een paar kozijnen met stormschade zitten dichtgetimmerd. Een suppoost bij de ingang meldt geruststellend dat er over een halfjaar een grootscheepse renovatie en verbouwing van start gaat.

Nederlandse sfeer

Uit marktonderzoeken kwam naar voren dat Amerikaanse toeristen zo weinig Nederlandse sfeer aantreffen op dit eiland in de Dutch Caribbean. AMA Jewellers heeft die uitdaging opgepakt door een klein stukje Amsterdam na te bootsen rond een zijsteeg in het oude centrum. Manager Jelle van Woudenberg Hamstra: „We hebben Hollandse bakstenen ingevoerd. Elke steen hebben we drie keer doorgeslepen en daarna als strips tegen de gevels geplakt. Zo lijkt het helemaal echt. Ook hebben we recent een tramstel van wel honderd jaar oud uit Amsterdam geïmporteerd. Die moet hier het Hollandse sfeertje compleet maken.” Even verderop schitteren de kleurige en popperige geveltjes van rumshop Guavaberry in de zon. Het kwetsbaar ogende monument, een pronkstuk voor toeristen, heeft tot ieders verbazing amper schade van Irma ondervonden. Wat er aan ornamenten toch afwaaide is weer hersteld. Cruisepassagiers verdringen zich in de winkel, waar de verkoopsters in Caraïbische klederdracht de lokale rum en bijpassende petten en T-shirts haast als vanouds niet aan kunnen slepen.