Ds. P. van der Kraan: Verzoening is niet goedkoop
„God deelt graag uit, maar Zijn genade is niet goedkoop. Laten we dat vasthouden”, benadrukt ds. P. van der Kraan. De hervormde emeritus predikant staat donderdag veertig jaar in het ambt.
Ds. Van der Kraan woont in het Zeeuwse Arnemuiden en preekt nog bijna elke zondag; niet in het hele land, maar voornamelijk in Zeeland en het aangrenzende gebied van Zuid-Holland. Bleskensgraaf is zo ongeveer de verste plaats waar hij op zondag het Woord nog bedient.
Aan deze gemeente, waaraan hij 24 jaar verbonden was, heeft hij ook de meeste herinneringen. Niet alleen hangen er twee afbeeldingen van de karakteristieke hervormde kerk aan de Graafstroom in zijn huis, ook houdt hij er zondag zijn jubileumpreek.
De predikant wil nog niet prijsgeven over welke tekst hij zal preken, maar geeft wel aan dat de verzoening een belangrijk thema voor hem is. „Ik krijg steeds meer oog voor wat het God gekost heeft om mensen met Hem te verzoenen. Hij gaf Zijn eigen Zoon. Onlangs preekte ik over Mozes die het oordeel over het volk probeerde af te wenden nadat het had gezondigd met het gouden kalf. Je hoort hem niet direct van verzoening spreken. Hij besefte wat het God zou kosten. De verzoening dreigt te vanzelfsprekend te worden.”
Voor de predikant betekent dit overigens niet dat een gelovige eerst allerlei stadia moet doorlopen voor hij tot bekering komt, maar wel dat hij zich voortdurend bewust moet zijn van het wonder van de verzoening. „Sommige mensen tobben jarenlang om verzoening te krijgen, anderen komen in één keer tot geloof. Maar ze moeten allemaal hun hele leven beseffen wat het God gekost heeft om die verzoening tot stand te brengen. God deelt graag uit, maar Zijn genade is niet goedkoop. Het is spotten wanneer je zegt: „Pardonner, c’est son metier” (vergeven is Zijn beroep), zoals Heinrich Heine eens zei. Hier geldt echter: „De God Die op mij toornt, kan mij alleen genadig zijn”, zoals Maarten Luther zei.”
Vervolgpreken
Ds. Van der Kraan preekte graag vervolgstof. Hij heeft niet meer zo gauw paraat waarover dat zoal was, maar de laptop helpt hem. Hij heeft alle teksten waarover hij heeft gepreekt digitaal opgeslagen en hij kan ze gemakkelijk terugvinden. In de gemeente Bleskensgraaf bepreekte hij onder meer de Bijbelboeken Jona, Daniël, Ruth en de brief aan Judas en hield hij prekenseries over het leven van Abraham, David, Elia en Elisa en over de nachtgezichten van Zacharia.
„Dit had als eerste voordeel dat ik op maandag al wist waarover ik de komende zondag zou preken. Ook kreeg ik zo de gelegenheid om intensief bezig te zijn met onbekende teksten en die voor de gemeente te ontvouwen.”
De prekenserie die de meeste indruk op hem gemaakt heeft, is die over de zeven kruiswoorden. „Ik werd geraakt door de diepte van het lijden en de verzoening.”
De predikant uit Arnemuiden heeft er vrede mee dat hij niet meer in allerlei commissies en organen zit, ook al was dat even wennen. Met name het werk als voorzitter van het Contactorgaan Gereformeerde Gezindte (COGG) deed hij graag. „Ik wilde bruggen bouwen. Dat is wel gelukt binnen de organisatie en tijdens conferenties, maar het had betrekkelijk weinig invloed op de kerken. We zagen dat sommige kerken in de gereformeerde gezindte zich steeds verder van elkaar verwijderden.”
Het brengt hem tot de verzuchting dat het werk ploegen op rotsen was. „Wat moet er gebeuren voordat kerken die bij elkaar horen ook daadwerkelijk bij elkaar komen? Moet er eerst vervolging komen of moet de secularisatie zover gaan dat er bijna geen christenen meer in Nederland zijn voordat we elkaar werkelijk zoeken?”
Folklore
Ds. Van der Kraan herkent zich in de woorden die senator mr. D. J. H. van Dijk onlangs in een column in het Reformatorisch Dagblad schreef naar aanleiding van een tentoonstelling: dat refo’s folklore geworden zijn. „We houden de kleine tradities aan die ons tot museumstukken maken, terwijl we anderzijds met de secularisatie meegaan, onder meer in de manier waarop we met ons geld en met de moderne communicatiemiddelen omgaan. Televisie was vroeger contrabande, nu gebruiken we alle middelen. Dat kan toch niet goed gaan?”
De predikant blijft niet in somberheid steken. Hij verhaalt van iemand die, ook al was die persoon niet direct als reformatorisch christen herkenbaar, in het aangezicht van de dood tegenover de omgeving getuigde van zijn geloof. „Daar ging iets van uit.”
Herder
Ook over de toekomst is ds. Van der Kraan niet somber. Hij vertelt het verhaal van schapen die gewassen moesten worden, omdat hun wol vies was. „Ze wilden het water niet in, maar de herder ging met hen mee. Als je weet dat de Herder meegaat het diepe water van de dood in, heb je toekomst.”
De predikant zegt het prof. W. H. Velema na, die vlak voor zijn dood zei dat hij zijn Heiland ging zien en dat hij benieuwd was hoe dat zou zijn. „Bij ogenblikken is er een verlangen om bij de Heere te zijn. God biedt Zijn kinderen daar een enorme verrassing, die geen oog heeft gezien en geen oor gehoord.”
Ds. P van der Kraan
Pieter van der Kraan werd in 1948 in ’s-Gravenzande geboren. Hij studeerde theologie in Leiden en Utrecht. Op 29 augustus 1979 werd hij bevestigd tot predikant van de hervormde gemeente Woudenberg. Daarna volgden Bleskensgraaf (1984) en Urk (2008). Ds. Van der Kraan ging in 2014 met emeritaat.
De predikant was diverse keren lid van de hervormde synode en tot mei 2018 voorzitter van het Contactorgaan Gereformeerde Gezindte (COGG).
Ds. Van der Kraan woont in Arnemuiden, waar hij pastoraal medewerker is in de hervormde gemeente. Het echtpaar Van der Kraan heeft vijf kinderen en zeven kleinkinderen.
