Haast is geboden, want de rechter heeft het kabinet bevolen tot actie. In 2020 moet de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen een kwart lager liggen dan in 1990 en dat gaat met bestaand beleid niet lukken. De zaak ligt nog voor de Hoge Raad. Als de hoogste rechters de eerdere vonnissen in stand houden, moet het kabinet dus snel handelen.

Urgenda ziet meerdere opties: vier kolencentrales sluiten levert de grootste klapper op. Daarnaast heeft Urgenda samen met andere organisaties veertig plannen gemaakt die samen ongeveer net zoveel effect sorteren. Het is een waaier aan ideeën, waarin energiebesparing en het promoten van duurzame energie een grote rol spelen.

Sommige voorgestelde maatregelen kosten niets of relatief weinig: bijvoorbeeld het beperken van de snelheidslimiet op wegen of het uitzetten van verlichting na werktijd. Veel plannen vergen wel investeringen, zoals het verduurzamen van woningen, het stimuleren van zonne-energie en het aanplanten van meer bomen. Ook inkrimping van de veestapel, met name het aantal koeien, zou veel uitstoot schelen.

In het plan staan ook enkele verrassende punten, zoals het terugdringen van het recreatief gebruik van lachgas. Dat is een zeer krachtig broeikasgas en onder jongeren vrij populair als genotsmiddel. De recente toename van het gebruik leidt volgens berekeningen van Urgenda tot een uitstoot die gelijkstaat aan 0,1 megaton CO2, bijna een procent van de noodzakelijke reductie.

Tot slot hebben de opstellers van het plan rigoureuze ‘out-of-the-boxideeën’ opgesteld. „Ongetwijfeld zijn er vele bij die worden gezien als extreem of onwenselijk. Maar ja, ontwrichtende klimaatverandering is ook extreem en onwenselijk”, aldus Urgenda. Een van die ideeën is om grootverbruikers te verplichten tot 5 procent energiebesparing en een ‘superaccijns’ te heffen op energie voor wie dat niet doet. „Bijna elk bedrijf kan makkelijk 5 procent besparen. Als dat gebeurt, zijn we er al.”