Een sprookjesachtig stadje aan de Geul. Miljoenen toeristen weten Valkenburg te vinden. Een van de trekpleisters is de robuuste ruïne die zich boven de huizen verheft. Om deze nog meer „tot leven te wekken” oppert dan nog burgemeester Martin Eurlings begin 2017 een idee: herbouw de Wolftoren met speciale middeleeuwse technieken. En herstel ook een deel van de Ridderzaal. Het toerisme zal hierdoor een enorme impuls krijgen, is de verwachting.

Valkenburg heeft de enige hoogteburcht op Nederlands grondgebied. Tenminste: wat er van die burcht na 1672 is overgebleven. In dat jaar verwoesten zich terugtrekkende Hollandse troepen het robuuste kasteel. Ze willen voorkomen dat de Fransen er gebruik van maken. Midden negentiende eeuw krijgt het mergelstadje een nieuwe bron van inkomsten: het toerisme. In 1885 opent Valkenburg de eerste VVV van Nederland.

De plannen voor de herbouw van de toren kunnen niet iedereen bekoren. Een van de tegenstanders is Victor Spauwen, secretaris van de stichting ”In onsen Lande van Valckenborgh”. De stichting stuurde begin dit jaar een brief naar de gemeenteraad.

Volgens Spauwen houdt het plan geen rekening met cultuurhistorische waarden. „Men wil bijvoorbeeld mergelstenen uit een groeve op een aangrenzend terrein halen en die gebruiken voor de bouw van de toren. Op zich geen gek idee, want zo ging dat vroeger ook. Maar daaronder liggen de mergelgroeven van de Fluwelen Grot. Dus de vraag is: als je daarboven gaat graven, in hoeverre ga je die gangen dan beschadigen?”

De stichting pleit ervoor de ruïne te laten zoals die is. „Je zou alleen kleine herstelwerkzaamheden kunnen uitvoeren als een stuk van de ruïne afbrokkelt.”

Hoe maak je het monument dan aantrekkelijk? Spauwen: „Tegenwoordig is veel mogelijk met digitale technieken. Met virtual reality kun je mensen prachtige dingen laten zien. Bovendien kun je dan veel meer tonen dan alleen een toren.”

CDA-fractievoorzitter Math Knubben geeft aan dat de discussie in de Valkenburgse gemeenteraad zich heeft verbreed. „Politiek gezien zijn er op dit moment weinig voorstanders van de herbouw van de toren. In de raad is gezegd: Laten we eerst maar eens kijken hoe we het hele gebied van grot en ruïne meer aandacht kunnen geven. De gemeente zal voorstellen die in strijd zijn met het bestemmingsplan niet steunen. De gemeente zal zelf geen initiatieven nemen, maar heeft de initiatiefnemers en de beheerder van de ruïne, de Kastelenstichting, gevraagd gezamenlijk met een goed onderbouwd plan te komen. Wel zullen wij erop toezien dat er aan de bescherming van het cultuurhistorisch erfgoed niet wordt getornd. De uitdaging zal zijn of je ontwikkelingen in gang kunt zetten waardoor én het erfgoed behouden blijft én de ruïne tegelijk aantrekkelijker wordt voor bezoekers.”