Als predikant leef je mee met lief en leed van je gemeenteleden. Je maakt de mooie momenten van het leven mee waar mensen intens gelukkig en trots zijn, maar ook bij de verdrietige zaken ben je aanwezig. Steeds weer kom je in de levens van mensen met het Woord, in vreugde en verdriet. Het Woord van God geeft steun en troost in tijden van vreugde, maar ook van verdriet.

De afgelopen drie maanden heb ik als jonge predikant drie keer aan het graf van een gemeentelid moeten staan. Een mengeling van emoties en vragen gaan daarmee gepaard: verdriet, dankbaarheid en verwarring het allermeest. Wat moet je zeggen als 26-jarige dominee met acht maanden ervaring die nu geconfronteerd wordt met de rafelranden van het bestaan? Het verloop van drie begrafenissen in drie maanden stelt je ook voor vragen: Waarom laat de Heere dit gebeuren? Wat wil Hij hiermee zeggen? Dat klinkt dramatisch, maar op een gemeente van 154 leden heeft het impact als betrokken en markante leden in zo’n korte tijd wegvallen.

Aan het ziekbed en bij het graf ervaar je hoe diep en ingrijpend de dood eigenlijk is. Alles wat hier op aarde opgebouwd is wordt beëindigd. Relatiebanden worden doorgesneden, bezittingen worden verdeeld, weggegeven of weggegooid. Het enige wat overblijft is een houten kist die op de dag van begrafenis wordt dichtgedaan. Na de rouwdienst wordt de kist neergelaten in een gat in de grond. Daar ligt hij of zij, in de koude grond. Als je het ziet, weet je: eens zal ik daar ook liggen, als de Heere niet teruggekomen is. Wat laat ik dan achter?

We leven in de Paastijd, de tijd dat we gedenken dat Christus opgewekt werd uit de doden. Vaak wordt in kerken dan gezongen: „want nu de Heer is opgestaan, nu vangt het nieuwe leven aan.” Dat is de boodschap van het Woord. Ja, eens zullen we allemaal de weg van aftakeling en begraven worden gaan. Maar Christus is opgewekt uit de doden: de macht van de boze had geen vat op Hem. In Zijn lijden en sterven wordt mijn vergankelijkheid en onvolmaaktheid gedragen en mijn oude leven wordt met Christus begraven. Met Pasen mag ik in het geloof gedenken dat ik een nieuw leven ontvangen mag. Door Christus’ opstanding heeft een christen levende hoop (1 Petrus 1:3).

Je staat als familie, vrienden en als predikant bij een graf, maar deze boodschap mag klinken. Eens zullen we allen deze koude weg gaan, maar wie in Christus gelooft heeft eeuwig leven (Johannes 6:40). Zelfs als ik moet sterven, heb ik uitzicht: ook al ben ik gestorven, ik leef tot in eeuwigheid (Johannes 11:25-26). Mijn sterven is slechts een afsterven van de zonden en een doorgang tot het eeuwige leven (Heidelbergse Catechismus Zondag 16, v&a 42). Wat een machtige boodschap heeft God in Christus toch aan ons gegeven. Het Woord van de Heere is rijk en troostvol, ook bij een houten kist en een open graf. Paulus jubelt al uit: „Dood, waar is uw prikkel?” (1 Korinthe 15:55).

Ja, begrafenissen zijn confronterend. Bij deze gebeurtenis van verwarring en emotie mag de boodschap van Pasen echter klinken: dit is niet het einde van alles. Gelukkig, het is Pasen geworden.

Arjan van den Os is promovendus Nieuwe Testament aan de Theologische Universiteit Apeldoorn. Hij schrijft deze blog als lid van de gezamenlijke onderzoeksgroep BEST (Biblical Exegesis and Systematic Theology) van de Theologische Universiteiten in Apeldoorn en Kampen.