ECR’er Jan Zahradil doorbreekt eensgezindheid “Spitzenkandidaten”
De kandidaat-voorzitters van de Europese Commissie vormden maandagavond een eenheid tijdens een debat in Maastricht over digitalisering, duurzaamheid en de toekomst van de Europese Unie. Alleen de ”Spitzenkandidaat” van de Europese Conservatieven en Hervormers-fractie (ECR), Jan Zahradil, verschilde flink van mening.
Niet alleen was hij de enige van de vijf genomineerden die een stropdas droeg, de kandidaat-voorzitter van de ECR was ook de enige die een flexibelere Europese Unie zou willen. „Een goede balans tussen Europees en nationaal”, zo zei hij in zijn openingsspeech.
Het verschil met de andere vier kandidaten werd bij het eerste thema digitalisering al gelijk duidelijk. Op de vraag van één van de twee moderators hoe de Europese digitale reglementen zouden moeten worden versterkt, antwoordde de ECR’er dat er op dat gebied al veel gedaan is. „De Europese Unie zou niet een overheid moeten worden, maar de nationale overheden moeten helpen.” Moet de EU dan minder reguleren? „De Europese Commissie heeft al genoeg goed werk geleverd”, aldus Zahradil.
Maar al zijn concurrenten zijn het met elkaar eens: de Europese Unie moet op het gebied van digitalisering juist meer doen. De Spitzenkandidaat van de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa-fractie (ALDE), Guy Verhofstadt, wil een „Europees digitaal model” creëren, om zo tegen de Amerikanen en Chinezen op te kunnen boksen. Ook Bas Eickhout, één van de twee gekozen kandidaat-voorzitters van de Europese Groene Partij (EGP), is het niet met Zahradil eens. Eickhout vindt dat de EU digitale data beter moet beschermen en dat er eerlijke belastingen voor technologiegiganten moet komen. Het idee van Europese belastingen verwerpt de ECR, omdat het niet een bevoegdheid van de EU is en ook niet zou moeten worden.
Daarnaast kon iedereen, behalve Zahradil, zich vinden in de stakingen van jonge klimaatactivisten. De Spitzenkandidaat van de Europees Links-fractie, Violeta Tomic, zei dat „ons huis uit elkaar aan het vallen is. We moeten snel handelen. Klimaatverandering is onze grootste crisis.” Wel kon de sympathie van de liberale Verhofstadt voor de klimaatactivisten op kritiek van Eickhout rekenen. De liberalen doen wel gewoon zaken met de Verenigde Staten, terwijl die het akkoord van Parijs, een onderdeel van het Klimaatverdrag, aan hun laars lappen, aldus de kandidaat-voorzitter van de Europese Groenen.
De eenheid van de vier Spitzenkandidaten kwam tot een hoogtepunt toen de sociaaldemocratische Frans Timmermans verklaarde dat zijn fractie, de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D), samen met de Europees Links-fractie en de Europese Groenen het „groene vlak” in het Europees Parlement vormt. „Stem groen”, riep Timmermans de luisteraars op. Die opmerking leidde tot gelach in de zaal, omdat hij daarmee vooral punten voor de Europese Groenen scoorde. De sociaaldemocraat zei dat het groene vlak nog wel mogelijkheden zag om met de liberalen samen te werken. De conservatieven werden door hem buitengesloten, want die zouden nog in een tijdperk van dinosaurussen leven.
Waar de vijf Spitzenkandidaten wél overeenkwamen, was de belofte om als Europese Commissievoorzitter een team met een gelijk aantal mannen en vrouwen op te stellen. Allen vonden het voorstel om alle EU-lidstaten te motiveren om een man en vrouw te nomineren voor Europese topposities een goed idee.