Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) blijft hoopvol. Er zal niet veel tijdsuitloop zijn, schrijft ze in een brief aan de Tweede Kamer, omdat het zogeheten tracébesluit, het definitieve reconstructieplan, nog wel wordt afgerond.

Het verouderde klaverblad bij Hoevelaken gaat volledig op de schop. De aansluitende delen van de rijkswegen A28 en A1 worden over ongeveer 32 kilometer verbreed.

Kom

Het knooppunt krijgt de vorm van een kom. Het doorgaande verkeer wordt daarbij gescheiden van afslaand verkeer, waarvoor lange op- en afritten worden aangelegd.

Knooppunt Hoevelaken is nu nog een berucht fileknelpunt. De reconstructie, die was berekend op 774 miljoen euro, moet ervoor zorgen dat het verkeer beter en veiliger kan doorrijden.

Volgens de minister zijn de financiële onzekerheden en risico’s van het project „vooraf onvoldoende ingeschat.” BAM en Van Oord waren ook al bij de voorbereidingen (de planstudie) betrokken.

Risico’s en wijzigingen zouden voor rekening van Rijkswaterstaat zijn. Die komen nu „veel hoger uit dan de prognoses”, aldus de minister.

De werkzaamheden zouden in 2021 beginnen. Afgelopen najaar, toen Van Nieuwenhuizen het ontwerptracébesluit tekende, was het nog de bedoeling dat het tracé dit jaar definitief zou worden vastgesteld.

De actuele verwachting is nu dat dat volgend voorjaar gaat gebeuren, schrijft de minister. „Dan zal ook de aanbesteding starten.”

Over het verdere tijdstraject laat Van Nieuwenhoven zich in de brief niet uit.

De gemeenten in de regio reageren nuchter op de ontbinding van het contract met BAM en Van Oord. Wethouder Hans van Daalen van Barneveld ziet zelfs nieuwe mogelijkheden. „Onze gemeente en de regio FoodValley hebben steeds bepleit dat de vernieuwing van Knooppunt Hoevelaken wordt gekoppeld aan een betere aansluiting tussen de A1 en de A30 bij Barneveld. De minister heeft onlangs een convenant ondertekend dat die aansluiting in elk geval wordt aangepakt. Nu het knooppunt opnieuw moet worden aanbesteed, lijkt het ons verstandig dat de aansluiting A1-A30, acht kilometer van het knooppunt, daarin direct wordt meegenomen.”

Goed nieuws

Dat Van Nieuwenhoven het tracébesluit alsnog wil vaststellen, is voor wethouder Hans Buijtelaar van Amersfoort goed nieuws. „Voor Amersfoort is doorstroming bij Hoevelaken belangrijk. Er is nog wel veel onduidelijk. Uit de informatie waarover we nu beschikken, heb ik niet begrepen dat het tracébesluit wordt aangepast.

Daarom neem ik aan dat alle aanvullende wensen die voor de regio in het ontwerp-tracébesluit waren opgenomen, intact blijven. Ik hoop dat de vertraging meevalt. Wordt het tracébesluit wel aangepast, dan zullen we de procedure helemaal opnieuw moeten doen. Dat lees ik echter niet uit de brief van de minister.”

Bouwers draaien voor risico’s op

Rijkswaterstaat en het consortium rond bouwbedrijf BAM konden het niet eens worden over de financiële risico’s voor de aanpak van knooppunt Hoevelaken. Nederlandse bouwers zijn de afgelopen jaren het slachtoffer geworden van enkele grote financiële debacles, omdat ze bij aanbestedingen te laag inschreven en voor vrijwel alle risico’s opdraaiden. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij de bouw van een nieuwe zeesluis in IJmuiden, de verbreding van de A15 bij Rotterdam en de aanleg van een tunnel in de A2 onder Maastricht. Bouwbedrijven willen dat niet meer. Maar het is voor het eerst dat een contract voor een dergelijk project wordt ontbonden.

Bij de gunning van ‘Hoevelaken’ was een nieuwe contractvorm gebruikt, waarbij het consortium zowel de planningsfase als de bouw op zich zou nemen. Het consortium, waar ook bouwbedrijf Van Oord en ingenieurs- en adviesbureau Arcadis deel van uitmaken, rondt de planningsfase af. Daarna wordt de opdracht opnieuw aanbesteed. Het consortium kreeg de opdracht midden 2015. Financiële details zijn niet bekendgemaakt; het zou om enkele honderden miljoenen euro’s gaan.