Mauritshuis duikt op koloniale naamgever
Het Mauritshuis in Den Haag duikt op de eigen naamgever, Johan Maurits van Nassau-Siegen, acht jaar lang (1636-1644) gouverneur van de plantagekolonie Nederlands-Brazilië. Er is vanaf donderdag een tentoonstelling en er volgen een symposium en groot internationaal onderzoek naar de beeldvorming over de man die goed was voor onder meer kunst en wetenschap, maar die ook was betrokken bij de suikerproductie door slaven.
De vormgeving van de kleine tentoonstelling ‘Bewogen Beeld - Op zoek naar Johan Maurits’ is een ongebruikelijke. De tentoonstellingsobjecten uit de eigen collectie worden, in één zaal, per stuk begeleid door verschillende teksten vanuit dito invalshoeken. Op enorme schermen aan de wanden worden prenten en schilderijen groot geprojecteerd en continu afgewisseld. Ook zijn Johan Maurits en zijn huis er te zien in ‘suiker’: nep weliswaar, om te voorkomen dat muizen de kunsttempel overnemen.
Johan Maurits bracht samen met kunstenaars en wetenschappers een deel van Brazilië letterlijk en figuurlijk in beeld en kaart. Het verhaal over dit waardevolle werk moet nu gecompleteerd worden met dat over de slavenhandel die hij bedreef voor de West-Indische Compagnie en, als bijverdienste, ook voor zichzelf. Volgens Mauritshuis-directeur Emilie Gordenker is de expositie een „startpunt” voor de discussie en is er nooit „één juiste versie van de geschiedenis”, ook niet na dat grote onderzoek.
Het museum piekerde al langer over plannen om iets aan de man te doen die het Mauritshuis liet verrijzen om erin te wonen (het werd toen al ,suikerpaleis"genoemd, iets dat hem niet erg zinde). Ruim een jaar geleden ontstond er een relletje, nadat was gebleken dat het museum een buste van zijn naamgever uit de foyer had gehaald. Zelfs premier Mark Rutte mengde zich in het gekrakeel. Volgens Gordenker hielp de ophef juist bij het maken van de expositie.
Ze vond de klus eerder lastig, want „onze missie is ons bezighouden met schilderijen uit de Gouden Eeuw.” Met onder anderen samenstelster Lea van der Vinde is het museum er nu toch uitgekomen. Gordenker hoopt dat de bezoekers van de tentoonstelling ook onderling in gesprek gaan.