Een politieagent in Oost-Brabant heeft sinds enkele maanden geen gevoel meer in de top van zijn duim. Gevolg van een geweldsincident: een agressieve vrouw hapte toe en liet pas na tien seconden los.

De vrouw moest een formulier ondertekenen toen ze bij opsluiting in een cel haar spullen moest afgeven. Ze gaf de pen echter niet terug, maar probeerde een agente in haar hals te steken. Die weerde af, waardoor de pen in haar arm terechtkwam. Toen de agenten de agressieve vrouw op een matras duwden om haar de pen afhandig te maken, probeerde ze de politieman in zijn arm te bijten. Ze kreeg zijn duim te pakken. Tussen haar tanden. En ze beet hard.

De agent schreeuwde het uit van pijn. Toen de vrouw losliet, had hij het gevoel dat zijn duim eraf lag en viel hij flauw.

Nu, na vier maanden, is de wond nog te zien. De zwelling is afgenomen, de nagel groeit weer. Maar het gevoel is weg. „Ik hoop dat het nog terugkomt, maar ik ben er bang voor”, verklaarde hij tegenover de NOS.

Hardere aanpak

Krantenkoppen liegen er niet om: Jongen slaat agent bewusteloos. Verwarde man bekogelt agenten met dakpannen. Uitgaanspubliek keert zich tegen politie. Zwijndrechtse wildplasser slaat agent. Arrestant breekt hand politieagente. Alkmaarder bijt agent in arm.

Gezagshandhavers worden vaak agressief bejegend. De politie voelt zich geruggensteund door de aankondiging van de ministers Dekker (Rechtsbescherming) en Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) dat ze plegers van geweld tegen agenten en hulpverleners harder gaan aanpakken. De twee bewindslieden werken aan een wetsvoorstel dat het mogelijk maakt hiervoor sneller een celstraf in plaats van een taakstraf op te leggen.

Laat politiemensen gewoon hun belangrijke werk doen. Het opleggen van afschrikwekkende straffen kan daar een bijdrage aan leveren”, zegt Ruud Verkuijlen, programmamanager GTPA (Geweld tegen politieambtenaren). Ook de centrale ondernemingsraad (cor) van de politie staat achter de voorgenomen wetswijziging. „Het geweld tegen hulpverleners moet echt stoppen”, stelt voorzitter Rob den Besten. „Straffen kunnen daarbij helpen, maar de maatschappelijk discussie zeker ook.”

Intussen is de politie er in haar voorlichting duidelijk in: „Agressief of gewelddadig gedrag wordt nooit geaccepteerd.” Dat kan ook verbaal geweld zijn: bedreiging of belediging. „Verdachten worden gelijk aangehouden. De politie registreert alle incidenten met agressie en geweld. De politie doet altijd direct aangifte.” De straffen zijn hoog, en schade wordt op de dader verhaald.

Aantal incidenten neemt toe

Politiemensen kregen het afgelopen jaar 10.593 keer te maken met verbaal en fysiek geweld. Dat is een toename van 11 procent ten opzichte van de bijna 9600 incidenten uit 2017.

Het ging vorig jaar gemiddeld om bijna 29 gevallen van geweld per dag. Vooral bij ongeplande aanhoudingen (3030 keer) en in het uitgaansleven (2431 keer; een toename van 40 procent) kregen politiemensen te maken met geweld.

De acht pogingen om een agent te vermoorden zijn een verdubbeling, en het aantal pogingen tot doodslag steeg van 145 naar 166. Het aantal keren dat iemand inreed op politiemensen en het aantal zware mishandelingen daalden wel, met bijna de helft.