Onder het motto ”Genoeg is genoeg” hadden honderden mensen uit tal van landen zich verzameld voor de ”Manifestatie voor gelijke rechten in de VN”. Parlementsleden, diplomaten en activisten uit verschillende landen voerden het woord. Ook SGP-leider Kees van der Staaij sprak op de bijeenkomst op de Place des Nations, tegenover de vlaggenzee bij de ingang van het VN-gebouw (zie ”We moeten met de vuist op tafel slaan”).

Het protest was georganiseerd door UN Watch, een organisatie die volgens directeur Hillel Neuer opkomt voor slachtoffers van mensenrechtenschendingen wereldwijd en strijdt tegen „de irrationele, disproportionele selectieve behandeling van Israël” (zie ”Israël en de Verenigde Naties: feiten en cijfers”).

Hoe omschrijft u het VN-beleid ten opzichte van Israël?

Neuer: „Het handvest van de VN garandeert gelijke rechten, voor alle mensen en voor alle landen. In de realiteit zien we echter iets heel anders. Israël wordt gediscrimineerd en eruit gepikt. De Algemene Vergadering van de VN neemt ieder jaar één resolutie aan tegen Iran, één tegen Syrië, één tegen Noord-Korea – en twintig tegen Israël. Andere landen die mensenrechten schenden komen niet eens aan bod. De resoluties zijn bovendien eenzijdig en een karikatuur van de realiteit. Hamas wordt genegeerd. De resoluties brengen geen vrede en lossen geen conflict op, maar verergeren de vijandigheid juist.”

Waarom is dit jaar anders dan andere jaren?

„Het is lang geleden dat er zo veel rapporten tegen Israël in de Mensenrechtenraad werden behandeld als maandag. Het is dus een dag met een intense vertoning van deze vooringenomenheid tegen Israël. Later deze week wordt er gestemd over vijf resoluties tegen Israël. Wij zeggen: Genoeg is genoeg. Dit is een ongekende aanval op de mensenrechten van Israëliërs. Deze discriminatie van hen schendt hun gelijke rechten.”

Is UN Watch tegen iedere resolutie die kritiek uit op Israël?

„Zo’n zes of zeven landen krijgen hier in de Mensenrechtenraad in Genève serieuze kritiek. Je kunt erover discussiëren of de situatie in Israël één resolutie verdient, net als Noord-Korea. In die ene resolutie zou dan wat Israël fout doet worden genoemd, maar ook wat Hamas, Islamitische Jihad en de Palestijnse Autoriteit doen. Nu is er niets van dat alles. Israël krijgt geen enkele evenwichtige resolutie, en in plaats van een, krijgen ze er vijf.”

Is verandering mogelijk?

„Ja. En daar moeten we voor strijden, omdat de VN erg veel invloed hebben en de internationale opinie vertegenwoordigen. We zijn verplicht te vechten voor dat wat goed en behoorlijk is. Verandering moet ermee beginnen dat onze eigen democratieën hier in Europa het goede doen: democratie steunen en terrorisme bestrijden. Dat geldt ook voor een organisatie als Amnesty Internationational, dat een zeer anti-Israëlische opvatting heeft. Verandering moet beginnen in onze eigen maatschappijen.”

Hoe draagt deze manifestatie bij aan die verandering?

„Dit is een gelegenheid om bondgenoten van Israël te herinneren aan de extreme vooringenomenheid tegen Israël in de VN, en een wake-upcall om actie te ondernemen. Het mobiliseert degenen die strijden voor gelijke rechten voor Israël.”

Wanneer heeft UN Watch haar doel bereikt?

„Het is net als met tandenpoetsen: het blijft nodig. Er zal altijd kwaad in de wereld zijn, en er zal altijd kwaad in de VN zijn. Totdat de wereld verlost is, zullen er helaas altijd staatshoofden zijn die moordenaars en dieven zijn, en zullen er democratieën zijn die met hen meestemmen. Vechten voor het goede blijft altijd nodig.”

„We moeten met de vuist op tafel slaan”

„Het is bemoedigend om de betrokkenheid en vastberadenheid van mensen uit zo veel landen te zien.” Van der Staaij vond het „een hele bijzondere ervaring” om op de demonstratie in Genève te spreken.

Wat zijn boodschap vandaag was? „Dat we niet moeten berusten in de eenzijdige en oneerlijke veroordeling van Israël in de VN. En concreet heb ik ervoor gepleit dat zolang er een vast agendapunt is waarbij alleen Israël wordt bekritiseerd, we tegen alle resoluties onder dat agendapunt moeten stemmen.”

De SGP-leider werd onder meer uitgenodigd vanwege een motie die hij indiende waarin de Nederlandse regering werd opgeroepen zich te keren tegen de anti-Israëlhouding in de VN. Van der Staaij is echter nog niet tevreden over de uitvoering van de in 2017 aangenomen motie. „Daar zullen wij de regering op blijven aanspreken.”

Van der Staaij vindt dat westerse landen met de vuist op tafel moeten slaan. „Net zoals de VS doen over het defensiebudget.”

Of hij tegen elke Israëlkritische VN-resolutie is? Israël is niet perfect, en kan als ieder ander land een resolutie aan de broek krijgen. Maar wel op basis van evenwichtig onderzoek. Landen als Noord-Korea zouden veel meer prioriteit moeten hebben.”

Van der Staaij benadrukte verder het verband tussen antisemitisme en de anti-Israëlische vooringenomenheid in de VN. „Er is sprake van een giftige mix van eenzijdige veroordeling van Israël aan de ene kant, en groeiend antisemitisme aan de andere kant.”

Tijdens de bijeenkomst keek Van der Staaij „met ingehouden adem” naar de situatie in Utrecht. „Hoewel dit geen campagneactiviteit is, hebben we besloten er maandag op sociale media niet groots aandacht aan te besteden. Dat zou niet passend zijn.”

Israël en de Verenigde Naties: feiten en cijfers

De verschillende VN-instellingen nemen jaarlijks tientallen resoluties aan over tal van onderwerpen. De Algemene Vergadering (AV) in New York en de Mensenrechtenraad (MRR) in Genève zijn de belangrijkste instellingen die resoluties aannemen of onderzoeken instellen tegen specifieke landen.

Mensenrechtenorganisatie en VN-waakhond UN Watch spreekt in bij de VN, en houdt onder meer het beleid ten opzichte van Israël in de gaten.

Volgens cijfers van de organisatie nam de AV in 2018 in totaal 27 resoluties aan tegen specifieke landen. Daarvan waren er 21 tegen Israël gericht. De MRR tikte in 2018 in zeventien resoluties landen op de vingers; zes waren gericht tegen Israël. Daarna riep de raad een speciale sessie bijeen, die bedoeld is voor crisissituaties. De sessie ging over de situatie in Israël.

Voorgaande jaren tonen vergelijkbare aantallen resoluties tegen de Joodse staat als in 2018. Verder heeft de MRR tijdens vergaderingen het vaste agendapunt 7, waarbij alleen de mensenrechtensituatie in en rond Israël wordt besproken. Voor alle andere landen is er het agendapunt „mensenrechtensituaties die de aandacht van de raad vereisen.” Volgens de internationale IHRA-definitie is dit soort „meten met twee maten” onderdeel van antisemitisme.

Volgens Hillel Neuer, directeur van UN Watch, is de anti-Israëlhouding in de VN begonnen in de vroege jaren 60. „Na de oorlog van 1967 werd het een stuk heviger. Toen ontstond het frame dat Israël een bezetter is, hoewel het land defensief had gehandeld. De vergelijking met de nazi’s werd getrokken. Dat waren racisten en bezetters die oorlogsmisdaden pleegden, en nu werden deze termen tegen Israël gebruikt.”