Aan een tafel bij de –eveneens vernieuwde– keuken zitten D. Batenburg (82) en A. de Vrij (84). Beiden waren jarenlang ouderling-kerkvoogd en kennen de geschiedenis van de gemeente als weinig anderen.

De twee verontschuldigen zich wat voor hun leeftijd. „Denk nu niet dat we een vergrijsde gemeente zijn, want dat zijn we niet. We hebben hier alle leeftijden, ook veel jonge stellen met kinderen.”

Batenburg: „Op zondagmorgen zit de kerkzaal vrijwel vol, met zo’n 600 mensen. Op kerkelijke hoogtijdagen worden er zelfs twee morgendiensten gehouden.” De Vrij: „Dat aantal blijft ook stabiel. In de avonddienst begint het wat terug te lopen, dan komen er 100 tot 150. Je merkt dat de ouderen beginnen weg te vallen.”

Hoe zouden de vroegere kerkvoogden hun gemeente willen typeren? De Vrij: „Onze leden kunnen niet unaniem tot een bepaalde stroming gerekend worden. We kennen evangelisch, confessioneel en reformatorisch gezinden. Verscheidenheid genoeg dus. Tegelijkertijd vormt onze gemeente een eenheid als het om de kernzaken van het geloof gaat.” Batenburg: „We hebben in Bergschenhoek te maken met verschil in ligging, waarbij we altijd geprobeerd hebben elkaar vast te houden. Predikanten –nu ds. A. D. L. Terlouw– hebben daar een belangrijke rol in gespeeld.”

De Vrij: „Gemeentezijn in onze situatie kan weleens een opgave zijn en dan bedoel ik het naar elkaar luisteren en elkaars opvattingen en meningen leren respecteren. Maar als dat lukt, geeft het ook veel voldoening, al moet er weleens wat opgegeven worden – rond de liturgie bijvoorbeeld, of het gebruik van andere instrumenten dan alleen het orgel.”

Doorloophal

Tot 1973 kwam de gemeente samen in een kerkgebouw dat uit 1870 dateerde. „Even hebben oud en nieuw zelfs nog pal naast elkaar gestaan”, zegt Batenburg. „In de oude kerk ben ik gedoopt. Op dezelfde plaats stond eerder een kleiner kerkje, dat in 1695 was gebouwd.”

Begin jaren zeventig wilde de burgerlijke gemeente het centrum van Bergschenhoek saneren. De Vrij: „Onze kerk stond toen in de weg. Na zorgvuldige overweging is voor nieuwbouw gekozen.” De kerk mocht wel in het centrum blijven? Batenburg: „Daar hebben we voor gevochten, hè, Arie?”

Batenburg zelf was nauw betrokken bij de bouw. „Ik had een aannemersbedrijf; wij hebben het metselwerk gedaan en collega-aannemer P. Breugem, ook gemeentelid, de overige werkzaamheden.”

Na ruim veertig jaar bleken aanpassingen aan de kerk nodig. Een van de wensen was een ruimere entreehal. De Vrij: „Voorheen liep je eigenlijk meteen de kerkzaal in. We hebben nu een soort doorloophal gekregen, met veel meer ruimte voor ontmoeting.” Batenburg: „Om na de dienst nog even na te praten over de preek bijvoorbeeld.”

Ook in de kerkzaal veranderde er het nodige: vloer en plafond werden vernieuwd; het liturgisch centrum kreeg een grote beurt, met onder andere een nieuwe, mobiele kansel; verlichting en inrichting werden aangepast en de akoestiek werd sterk verbeterd. De Vrij: „In vergelijking met de oude situatie is het allemaal veel lichter en ruimer ogend.” Maar het verleden werd niet vergeten. „De eeuwenoude kroonluchters hangen weer te glanzen aan het vernieuwde plafond. Die vormen als het ware de finishing touch.”

In een vitrine in de ontvangsthal is nóg een overblijfsel uit het verleden te zien: de oude torenhaan. Met een gedicht erbij: „Kunstige handen hebben mij aaneengesmeed. In 1690 kwam ik gereed.”

Een eigen kerk voor ”Den Hoeck”

De hervormde gemeente in het tuindersdorp Bergschenhoek is voortgekomen uit de Hillegondakerk in Hillegersberg, blijkt uit het boek ”Gedenckt uwen voorgangeren”, dat in 2008 verscheen naar aanleiding van het 350-jarig bestaan van de gemeente. Lopend gingen bewoners van de buurtschap ”Den Hoeck” vóór 1658 naar Hillegersberg. In 1657 dienden vier personen een verzoek in bij de classis van Schieland om aan „den Hoeck een eygen kercke en predicant te mogen verkrygen.” De toestemming kwam er en op 1 mei 1658 werd de eerste (schuur)kerk opgeleverd.

Het huidige kerkgebouw werd op 10 juni 1973 in gebruik genomen. Sinds oktober 2010 is ds. A. D. L. Terlouw aan de gemeente verbonden.