Midwinterhoorn is nieuw leven ingeblazen
Door het hele noordoosten van Nederland klinkt van 30 november tot 6 januari ’s avonds het imponerende geluid van midwinterhoorns. De eeuwenoude traditie is nog springlevend.
Peter (79) en Roelie (78) Kuipers blazen al bijna drie decennia lang op zelfgemaakte midwinterhoorns. In hun woonplaats Diever, in Drenthe, bliezen ze de traditie nieuw leven in.
Waar komt de traditie vandaan?
Peter: „Het blazen van de midwinterhoorn is volgens de overlevering begonnen bij de Germanen. Zij geloofden dat hartje winter de god Wodan op de aarde neerdaalde om te zien waar de mensen mee bezig waren. Hij kwam altijd tijdens een winterstorm met achter hem aan de geesten van de Germaanse voorouders. Om die geesten weg te jagen, bliezen de Germanen hard op hoorns. Van dat gebruik komt ook het gezegde ”een heidens kabaal”.”
Waarom houden mensen, vooral in het oosten van het land, deze traditie in leven?
Peter: „Iedereen heeft zijn eigen redenen om te blazen. Er zijn mensen die net als de Germanen het kwade wegblazen. Er zijn ook mensen die blazen voor het nieuwe licht dat na de midwinter komt. De kerk heeft uiteindelijk de gewoonte van de Germanen overgenomen. Vanaf toen werd er ook geblazen voor de geboorte van het Kerstkind.”
Waarom zijn jullie met het blazen begonnen?
Roelie: „Peter las in de jaren zeventig in een tijdschrift een artikel over midwinterhoornblazen. Als hij met pensioen was, dan wilde hij dat gaan proberen.” Peter: „Ik speel al zeventig jaar trompet. Toen we hier in 1991 kwamen wonen, heb ik zelf een midwinterhoorn gemaakt en ben erop gaan blazen. Dat werd hier nog niet gedaan.
Midwinterhoornblazen draait eigenlijk om vraag en antwoord, en in mijn eentje blazen was niet zo leuk.” Roelie: „Toen ik merkte dat mensen in het dorp het leuk vonden, ben ik ook begonnen. We hebben de midwinterhoorn hier nieuw leven ingeblazen.”
Wat moet iemand doen die zelf midwinterhoorn wil gaan blazen?
Peter: „Je hebt natuurlijk allereerst een hoorn nodig. Die kun je kopen, maar ook zelf maken. Daarvoor moet je een lange kromme tak zoeken en die een jaar lang buiten laten drogen.
Daarna haal je de bast eraf, zaag je de tak doormidden en kun je hem uithollen. Als laatste moet er een mondstuk op en dan kun je gaan oefenen.
In het begin krijgen de meesten er geen geluid uit, maar geef niet te snel op. De truc is om niet te hard blazen en te trillen met de lippen. Dan lukt het.”
primitievehoorns.nl
Tips over opmerkelijk plaatselijk nieuws: schijnwerpers@rd.nl.