Vijftig meter hoog zou de donjon zijn – een replica van de toren die behoorde tot de burcht die keizer Frederik I Barbarossa halverwege de 12e eeuw op het Valkhof liet bouwen. Kasteel en toren werden in 1795 afgebroken.

Stef Cuppens, voorzitter van de Stichting Donjon, was vanaf het begin bij de herbouwplannen betrokken.

„In 2005, bij de viering van 2000 jaar Nijmegen, liet de gemeente een tijdelijke donjon bouwen. Een steigerstellage met tentdoek. Dat was een succes: 120.000 bezoekers genoten van het uitzicht.

Een jaar later stemde 63 procent van de opgekomen Nijmegenaren in een referendum voor herbouw. Daarna ging onze stichting aan de slag.

Er lag een mooi ontwerp voor een ”beleveniscentrum” met restaurant, een terras met uitzicht, expositieruimtes en een luxe bed and breakfast.”

Disneyland op het Valkhof, vonden critici.

„Volkomen onzin. Van buiten zou het helemaal worden zoals de donjon er ooit uitzag: onderaan tufsteen, bovenaan baksteen, een leien kap.

Bij nader inzien had de commissie beeldkwaliteit van de gemeente moeite met een middeleeuws kasteel in een 19e-eeuws stadspark. In dat park had nooit een donjon gestaan, vond ze.

Het stadsbestuur neemt die visie nu over. Het is maar hoe je het bekijkt. In de 15e eeuw was er geen stadspark en stond er wel een donjon…”

Nu gaat het allemaal niet door.

„Tweemaal waren er belangstellende partijen die wel iets in de toren wilden beginnen. Ze haakten af omdat het zo lang duurde. Uiteindelijk bleken de beperkingen om op die plek te kunnen bouwen te groot.”

Welke beperkingen?

„Het Valkhof is archeologisch beschermd gebied. Verplicht archeologisch onderzoek zou veel kosten. Zeker een half miljoen euro. De meest pessimistische raming kwam op 5 miljoen uit. Gaandeweg werd steeds duidelijker hoe fors die kosten zouden zijn.

Een ander probleem was dat het park nodig moet worden opgeknapt. De heuvel is instabiel aan het worden. De gemeente kon niet blijven wachten op onze donjon.”

Teleurgesteld?

„Absoluut. Heel veel vrijwilligers hebben er heel veel tijd en energie in gestoken. Het is een gemis voor Nijmegen, dat trots mag zijn op haar historie.

De donjon was daar in mijn beleving een typisch voorbeeld van. Die had Nijmegen nog beter als oudste stad van Nederland op de kaart gezet.”

Tips over opmerkelijk plaatselijk nieuws: schijnwerpers@rd.nl.