„Armeens gezin verliet kerk Katwijk uit angst”
Het Armeense gezin Tamrazyan heeft de kerk waar het verbleef in Katwijk verlaten uit angst te worden opgepakt voor uitzetting. Het is vrijdag vertrokken naar Den Haag. Daar moet een doorlopende kerkdienst uitzetting voorkomen.
Angst, paniek en slapeloze nachten. Die waren, zegt Rikko Voorberg, het gevolg van een recent bezoek dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zou hebben gebracht aan het gezin dat op 27 september onderdak vond in de vrijgemaakt gereformeerde kerk (gkv) De Fontein in Katwijk aan Zee. Voorberg is woordvoerder van een interkerkelijke coalitie die zich zorgen maakt om de uitvoering van het kinderpardon. Navraag bij het ministerie van Justitie en Veiligheid wijst uit dat niet de IND maar de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) het gezin in de Katwijkse kerk heeft bezocht. Over de inhoud van het bezoek doet de DT&V geen mededelingen omdat het een individuele casus betreft.
Het gezin Tamrazyan –ouders en drie kinderen in de leeftijd van 21, 19 en 15 jaar– klopte in september aan bij de Katwijkse gkv, waarbij het sinds drie jaar betrokken was. De afgelopen weken verbleven ze op de zolder van het kerkgebouw. Ruim 25 vertegenwoordigers van kerken in het land besloten op 17 oktober de Katwijkse kerk te ondersteunen. Ze zouden bij toerbeurt wakes gaan houden in De Fontein.
Dat het niet zo ver kwam, zou te maken hebben met het bezoek van de DT&V. Tijdens het gesprek zou, aldus Voorberg, zijn aangegeven dat het gezin in de kerk zou worden opgehaald voor uitzetting naar Armenië. „De familie, die niet wist wanneer dit zou gebeuren, was ongelooflijk angstig.”
Pastorale motieven
In een overleg met kerken gaf de protestantse gemeente Den Haag aan een „doorlopende viering te kunnen organiseren.” Die viering is vrijdagmiddag om halftwee begonnen in het Haagse buurt- en kerkhuis Bethel, waar het gezin nu verblijft.
Hiermee komen de kerken, aldus Voorberg, tegemoet aan een wens van het gezin Tamrazyan. „Ze hebben gevraagd om een plek waar een doorlopende viering zou kunnen plaatsvinden omdat ze zich dan veiliger voelen. Het gezin is ongelooflijk blij dat een ruimte in Den Haag is gevonden. Dat zich nu een bredere coalitie van kerken achter hen schaart, is alleen maar goed voor hen.”
Het idee is dat uitgeprocedeerde asielzoekers niet mogen worden opgehaald op een plek waar een kerkdienst wordt gehouden. Maar staat een doorlopende viering om uitzetting tegen te houden niet op gespannen voet met het karakter van een kerkdienst? Voorberg: „Dat hebben we overwogen. We hebben hier uiteindelijk voor gekozen om pastorale motieven. Het gezin krijgt nu rust, omdat de kans veel kleiner is dat de IND hen meeneemt.”
Een doorlopende viering kan, zegt Voorberg, op een verantwoorde manier worden ingevuld. „Dat kun je rustig aan de kerk overlaten. Zij heeft een lange traditie op dit gebied. In de oudchristelijke kerk kwamen christenen bijvoorbeeld ook hele nachten bijeen om te waken. Er zijn dan doorlopend momenten van gebed, stilte, Bijbellezen, spreken met elkaar en zang.”
Gesprek met politiek
Voorberg stelt dat de kerken het beleid van de overheid niet willen traineren. „We blijven de politiek vragen om met ons in gesprek te gaan over een voor alle partijen bevredigende oplossing, allereerst voor dit gezin, maar ook voor andere gezinnen die al jaren in Nederland zijn. De ChristenUnie heeft aangegeven hiertoe bereid te zijn, van de anderen wachten we nog op een reactie.”
Waarom zou er na weken alsnog ineens een oplossing komen? Voorberg: „Politici hebben hierover wel met elkaar het gesprek gevoerd, maar niet met de samenleving en de kerken. Wij gaan ervan uit dat we tot een oplossing kunnen komen als we hierover met elkaar in gesprek gaan.”
Dat laatste vindt ook Derk Stegeman van Stek (stichting voor stad en kerk) in Den Haag, die nauw bij de opvang is betrokken. Hij zegt dat het gezin voorlopig in het Haagse buurt- en kerkhuis, met een kapel, kan verblijven.
De viering wordt steeds door enkele mensen bijgewoond. Stegeman verwacht dat dit aantal de komende dagen toeneemt. Dinsdagavond zal ds. R. de Reuver, landelijk scriba van de Protestantse Kerk in Nederland, een viering leiden.
Kritische reacties van mensen die vinden dat de kerk het overheidsbeleid moet volgen, heeft Stegeman nog niet gehoord. „Dit gezin heeft twee keer een positieve uitspraak gehad van de rechter. Na negen jaar lukt het niet om hen onder het kinderpardon te laten vallen. Dat brengt ons in gewetensnood. We voelen de urgentie om opnieuw naar hun situatie te kijken en tot een dialoog daarover te komen.”