Christenen op Lombok komen na aardbevingen in actie
Christenen op het Indonesische eiland Lombok zijn nauwelijks slachtoffer geworden van de aardbevingen. Reden: ze zijn doorgaans rijker en wonen in betere huizen. Christenen zijn actief in de hulp aan slachtoffers. „Wij zijn nu geroepen om liefde te tonen.”
De kerkenraad was juist bezig zijn gebed in de consistorie van de Immanuelkerk af te ronden toen er van buiten gegil klonk: een aardbeving! Direct gingen de ambtsdragers naar buiten. Een van de diakenen pakte nog wel het collectegeld van die avond mee, vertelt ds. Victor Hutauruh later.
Buiten wachtten geschokte gemeenteleden op de parkeerplaats. „Die hele verdere zondag verliep chaotisch. Er was gewaarschuwd voor een tsunami en overal in de stad ontstonden er files doordat mensen naar hoger gelegen gebieden wilden. Best heftig allemaal.”
Opmerkelijk is dat op Lombok de aarde vooral op zondagen beefde. De zware beving van 5 augustus was kort na de zondagmiddagdienst. Ook afgelopen zondag schudde de aarde weer.
Parkeerterrein
Twee weken na de grote beving van 5 augustus, die honderden mensen het leven kostte, zitten de kerken op Lombok weer overvol. In kerkgebouwen die intact zijn gebleven worden de diensten gewoon binnen gehouden. De rooms-katholieke parochie kampt met schade en komt buiten samen op het parkeerterrein.
In zijn kantoor vertelt ds. Hutauruh dat de schrik er bij zijn gemeenteleden goed in zit. „Sommige mensen zijn behoorlijk bang voor nieuwe bevingen. Een flink aantal mensen is getraumatiseerd. Maar we proberen alles aan God over te geven. Laatst waren hier hulpverleners uit Bali die ons adviseerden al onze diensten buiten te houden. Maar dat vind ik niet nodig. Als we sterven, dan sterven we. Dat ligt in Gods hand.”
Op het terrein van een zustergemeente van Hutauruhs Immanuelkerk denken de gemeenteleden vooral aan overleven. Onder een zeildoek snijden zo’n vijftien mannen en vrouwen tientallen kilo’s pepers, knoflook en kool. Hoewel het nog geen negen uur in de ochtend is, loopt bij kok Yanto het zweet in straaltjes van zijn gezicht.
Yanto maakt met vrijwilligers nu al drie weken dagelijks zo’n 240 maaltijden klaar voor hulpbehoevenden. Twee keer per dag rijdt het team van de Immanuelgemeente naar ziekenhuizen om eten uit te delen aan familieleden van slachtoffers. Ze doen ook afgelegen gebieden en arme dorpen aan.
Speelgoed
Intussen roert Boris met een pollepel in een enorme pan curry. Normaal werkt de 32-jarige kok in een hotel, maar daar is nu al weken geen gast te bekennen. Daarom staat Boris elke morgen vroeg op om eten te koken.
’s Middags doet hij dat nog een keer. En tussendoor is hij met een vriend onderweg om ingezameld speelgoed uit te delen. „Mijn huis is niet beschadigd. Ik leef erg met de slachtoffers mee. Ik maak me vooral zorgen over de kinderen; die hebben het echt moeilijk.”
De meeste huizen van gemeenteleden doorstonden de aardbevingen, vertelt Boris. „Vier huizen zijn er verwoest, twee in de hoofdstad en twee in het noorden.”
Volgens ds. Hutauruh slapen de meeste leden van zijn gemeente nog altijd buiten, uit vrees voor nieuwe bevingen. „Maar we hebben niets te klagen; er zijn op Lombok geen christenen gewond geraakt of gestorven. Dat komt waarschijnlijk doordat de meeste christenen rijker zijn dan de gemiddelde eilandbewoner en dus ook in betere, sterkere huizen wonen. Die storten niet zo snel in.”
Het huis van Yosina Marawali bleef tijdens de bevingen ook staan. Maar binnen slapen durft ze niet meer, vertelt ze, terwijl ze het kookteam aanwijzingen geeft. Daarom slaapt Marawali nu al een paar weken met haar drie kinderen op het terrein van de kerk. Als ’s avonds alle maaltijden weg zijn, schuift ze de tafels aan de kant en gebruikt ze met drie andere gezinnen een tapijt als slaapplaats. „Eerst sliepen hier zo’n vijftig mensen. Geen probleem. Ik probeer er vreugde in te vinden. De Bijbel zegt immers dat we ons moeten verheugen in alles.”
Die vreugde kleurt de stemming rond de Immanuelkerk. Regelmatig klinkt er gelach. Grappen maken is een manier om met stress om te gaan, zegt vrijwilliger Bob, in het dagelijks leven verzekeringsadviseur. Deze ramp bindt mensen samen. „We zijn een streekgemeente”, vult David Dawu aan. „Nu leren we elkaar echt goed kennen.”
Platgebrand
De afgelopen weken hebben christenen op het eiland tenten, dekens, kleding en duizenden kilo’s voedsel uitgedeeld. Er zijn ook twee christelijke hulporganisaties in actie.
Zo veel christelijke inzet is niet vanzelfsprekend op het eiland. De kleine christelijke minderheid heeft het niet altijd gemakkelijk. Op 17 januari 2000 werden er elf kerken platgebrand. Een groot aantal huizen en winkels van christenen werd aangevallen na een protestdemonstratie van moslims vanwege het in hun ogen lakse optreden van de regering tegen het bloedvergieten in de Molukken. Volgens lokale media zouden christenen op dat eiland moslims hebben aangevallen.
Ook de Immanuelkerk van ds. Hutauruh werd op die bewuste maandag in brand gestoken. Achttien jaar later houdt hem dat niet tegen om zich in te zetten voor zijn lijdende eilandgenoten. „De Bijbel leert ons iedereen lief te hebben. Het maakt ons niets uit dat slachtoffers van de bevingen vooral moslims zijn. We helpen gewoon waar het nodig is.”
Ook in de keuken is er van schroom niets te merken. „We zien dat er massaal gegeven wordt om slachtoffers te helpen. Dat is mooi.”
Ziekenhuis
Na het middaguur rijden de vrijwilligers met een auto vol eten naar het ziekenhuis. Daar is de vreugde duidelijk zichtbaar. „Normaal gesproken krijgen familieleden van patiënten geen eten”, vertelt Bob, die de hulpverlening coördineert. „Maar hoe kunnen deze mensen dat zelf regelen als ze alles verloren hebben? Ik vind het mooi dat we als kerk deze mensen een klein beetje kunnen helpen.”
Jilke Tanis is voor hulporganisatie ZOA in Lombok. Kijk voor meer verhalen op zoa.nl/lombok.