Blockchain biedt nieuwe mogelijkheden voor het vastleggen, beveiligen en beheren van informatie. Tegelijk kleeft er een niet al te fris imago aan. Dat komt door de associatie met cryptovaluta. Niet de blockchain is het probleem, maar de wereld eromheen.

Cryptovaluta worden regelmatig in verband gebracht met dubieuze of zelfs illegale praktijken. De voorbeelden daarvan zijn legio. Denk aan bedrijven die geld aantrekken voor een investering in een nieuwe blockchaintoepassing en er met de buit vandoor gaan (exit scams), koersmanipulatie (pump and dumps) en hackers die miningsoftware installeren op de door hen gekaapte computers om cryptomunten te genereren (cryptojacking).

Het is dan ook hoog tijd voor goede wet- en regelgeving en daarop gebaseerd toezicht. Dat is niet alleen van belang voor beleggers en consumenten, maar ook voor bonafide ontwikkelaars van nieuwe blockchaintoepassingen.

Deze blockchainontwikkelaars zijn afhankelijk van externe financiering. Die verkrijgen zij vaak door middel van een zogeheten Initial Coin Offering (ICO). Dit is vergelijkbaar met een beursgang van een bedrijf, ook wel IPO (Initial Public Offering) genoemd, waarbij investeerders een aandeel kunnen kopen in het bedrijf. Bij een ICO doen beleggers dit door een aantal cryptomunten (tokens) van dat bedrijf aan te schaffen.

Het verschil met een traditionele beursgang is dat er bij een ICO geen voorwaarden zijn waaraan moet worden voldaan om beleggers aan te trekken. Enerzijds kan een bedrijf gemakkelijker en sneller beleggers aantrekken, anderzijds zijn beleggers niet beschermd tegen frauduleus handelen van de emittent.

Om beleggers toch enig houvast te bieden, leveren ontwikkelaars een document aan bij het opzetten van een ICO. In dit document, het zogeheten whitepaper, wordt de blockchaintoepassing toegelicht. Door transparantie te bieden omtrent de risico’s van het project, proberen ontwikkelaars vertrouwen te wekken bij beleggers. Een geloofwaardig whitepaper kan dus doorslaggevend zijn voor een belegger.

Maar op dit moment zijn er vrijwel geen richtlijnen of eisen voor deze whitepapers, waardoor ontwikkelaars kunnen opschrijven wat ze willen. Het kan op die manier zelfs gebeuren dat fraude wordt gefaciliteerd in plaats van voorkomen. Dit creëert wantrouwen bij beleggers en kan ervoor zorgen dat ze steeds minder bereidwillig zijn om te investeren in blockchainprojecten.

Nationale toezichthouders staan bij dit alles tamelijk machteloos. Zowel de blockchainontwikkelaars als de platforms waarop tokens worden verhandeld, zijn niet geografisch gebonden. Als een toezichthouder ingrijpt, kunnen deze partijen gemakkelijk uitwijken naar een niet-gereguleerde omgeving.

De enige manier om dit op te lossen is dan ook een goede samenwerking tussen de toezichthouders in de belangrijkste rechtsgebieden op mondiaal niveau. Goede kwaliteitsstandaarden, internationale wetgeving en de daarbij horende handhaving kunnen de kleine innovatieve blockchainontwikkelaars helpen en beleggers beschermen.

De auteur is gastcolumnist. Hij is econoom bij RaboResearch.