Er zijn duidelijke afspraken gemaakt tussen justitie, marechaussee, de piloten en de vervoerders over de inzet van de luchtvaartagenten.

De overheid bepaalt op welke vluchten waarvoor geen specifieke dreiging bestaat, de marshals meevliegen. Als er wel sprake is van direct gevaar, wordt een vlucht geannuleerd. Minister Donner van Justitie wilde vrijdag niet zeggen om welke vluchten het gaat. De gezagvoerder van het vliegtuig wordt van tevoren op de hoogte gesteld.

Het ligt voor de hand dat air marshals op vluchten van en naar de Verenigde Staten meevliegen. Dit land kondigde eind vorig jaar aan dat buitenlandse luchtvaartmaatschappijen bewapende bewakers moeten inzetten om aanslagen te voorkomen.

De proef, die op kosten van de overheid plaatsvindt, moet uitwijzen of air marshals vliegen veiliger maken. De agenten vliegen in burgerkleding mee en moeten een eventuele kaping voorkomen of proberen in de kiem te smoren. Tien beveiligingsbeambten zijn opgeleid in Duitsland en Israël. Dat gebeurde in opdracht van Donner. De air marshals krijgen een klein vuurwapen mee.

De piloten hadden in eerste instantie veel bezwaar tegen de komst van air marshals. Ze maakten zich vooral zorgen over het mogelijk gebruik van vuurwapens. De Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) is nu toch akkoord gegaan met de inzet van de agenten, omdat er duidelijke afspraken zijn gemaakt.

Zo zijn alle betrokken partijen overeengekomen dat de piloot onder alle omstandigheden de leiding houdt aan boord. Hij kan zelfs weigeren een air marshal mee te nemen. Zo’n besluit kan echter op gespannen voet staan met de bevoegdheid van de Staat om de agenten in te zetten. Als dat het geval is, voert een andere gezagvoerder de vlucht uit.

De VNV is verder met KLM overeengekomen dat er snel videocamera’s in de vliegtuigen komen. De piloten willen dat de KLM-toestellen in 2006 zijn uitgerust met een dergelijk systeem. Ze eisen dat ook Martinair camera’s inbouwt.

Als de proef is afgelopen, vindt er een evaluatie plaats. Dan wordt gekeken of de afspraken moeten worden aangepast.