Van buitensluiten wil geen van de andere partijen spreken. Maar feit blijft dat toen informateur Zuurbier van de lokale partij een andere fractie zocht om de EVB aan een meerderheid te helpen, hij nul op het rekest kreeg. Stuk voor stuk bedankten ze voor de eer.

Ook de voormalige coalitiepartners CDA (4 zetels) en SGP/ChristenUnie (3). Uit een gezamenlijk persbericht van onder meer deze partijen, samen met VVD (3), PvdA (2), GroenLinks (2) en D66 (1), blijkt diepe frustratie: „De afgelopen jaren kenmerkten zich door ruzies en juridisch getouwtrek tegen buurgemeenten, bewonersverenigingen, ondernemers en Barendrechters”, schrijven ze.

Zo nam volgens hen onder meer de aversie van EVB tegen de zogenoemde BAR-samenwerking met buurgemeenten Albrandswaard en Ridderkerk beschamende vormen aan: „Bestuurders van deze buurgemeenten ervaren de samenwerking met EVB-bestuurders als oncollegiaal.”

Ook de ondernemingsraad van de BAR-organisatie betreurde recent „dat een deel van de bestuurders –lees: de EVB-wethouders Van der Linden en Vermaat, DdB– zich niet loyaal opstelt en zich zelfs negatief uitlaat over de BAR-organisatie.”

De Barendrechtse fracties beschuldigen EVB verder zelfs van „misleidende mediastrategie”, waardoor Barendrechters een verkeerd beeld van de werkelijkheid hebben gekregen. Kennelijk met succes, gezien de vijf zetels winst.

Op de man spelen

CDA-voorman Peter Luijendijk, tevens wethouder, wijst onder meer op uitlatingen van de EVB in het digitale nieuwsmedium Barendrechts Dagblad, die hij als „mediapartner” van deze partij omschrijft. „Veel politieke partijen en Barendrechters moesten het hierbij ontgelden.” Hetzelfde gold voor columns waarin EVB’ers richting raadsleden en collega-wethouders volgens Luijendijk stelselmatig op de man speelden. „Ik omschrijf de situatie zo neutraal mogelijk, maar respectloos behandeld worden is nooit een goede grond voor samenwerken.”

De sfeer in de twee laatste coalities omschrijft Luijendijk niet bijster positief: „De coalitie van 2014 tot 2016 tussen de EVB, VVD en D66 was een vechtcoalitie. Die kenmerkte zich door machtsspelletjes en ruzies. Dit resulteerde uiteindelijk in de val van het college en tussentijds vertrek van twee wethouders. De coalitie van EVB, CDA en SGP/CU was een stuk stabieler. De sfeer was zakelijk.”

Ook binnen de raad gaf de opstelling van de EVB volgens de overige fracties spanningen. Luijendijk: „De sfeer was de afgelopen vier jaar zakelijk en een paar keer per jaar beneden peil.” Gevolg is dat de zes partijen liever een gezamenlijk verbond sluiten dan dat ze EVB aan een meerderheid helpen. De verkiezingsuitslag ten spijt: het wantrouwen richting EVB zit te diep.

In plaats hiervan ziet bijvoorbeeld eenmansfractie D66 een coalitie met onder meer SGP/CU prima zitten, stelt fractievoorzitter Van Prehn. Voorman Mijnders van SGP/ChristenUnie geeft aan dat de zes fracties de kiezers niet willen buitensluiten. „In een breed programma streven we naar een coalitieakkoord waarin alle Barendrechters zich kunnen herkennen. Veel Barendrechters stemden op EVB. Daarom willen de zes partijen er ook naar kijken welke punten ze gezamenlijk hebben met EVB en die een plek geven in het akkoord.”

Stabiele coalitie

Een stabiele coalitie is een reële mogelijkheid, stellen zowel CDA en SGP/CU als D66. Mijnders: „Uit de verkennende gesprekken blijkt dat er vertrouwen is in een respectvolle en transparante samenwerking.”

De fractieleider van EVB, Lennart van der Linden, hekelt de opstelling van de overige fracties. „In sommige opzichten kunnen we de hand in eigen boezem steken. De kernvraag blijft of alle genoemde argumenten recht doen aan de verkiezingsuitslag.” Hij hoopt dat de resterende partijen tot andere inzichten komen. „Zo was ons eerste voorstel om de huidige coalitie met CDA en SGP/ChristenUnie voort te zetten.” Dat deze partijen nu liever voor een verbond met de partijen uit de oppositie kiezen, had hij niet verwacht. Hij geeft weinig voor het te vormen „monsterverbond” van de overige fracties. „Ze schrijven in een gezamenlijke verklaring dat ze de komende jaren een positieve bestuursstijl willen. Maar als je 45 procent van de kiezers uitsluit, ben je juist aan het polariseren.”