Nog voordat het schrappen van het uniformverbod maandagmorgen officieel werd bekendgemaakt, kondigden de eerste militairen aan in legertenue over straat te gaan. „Met trots zo dadelijk in uniform de deur uit”, twitterde F-16-vlieger Johan van Deventer van de Koninklijke Luchtmacht.

„Eindelijk worden we weer zichtbaar in de maatschappij”, zegt KVMO-voorzitter Marc de Natris van de vereniging voor marineofficieren. Ook generaal Hans Damen van de Koninklijke Landmacht is opgetogen. „Bravo Zulu”, reageert hij in jargon voor goed gedaan. „Altijd mooi als defensie in de samenleving herkenbaar is.”

Vrijheid

Na overleg met de militaire inlichtingendienst MIVD besloot minister Bijleveld het uniformverbod op te heffen. „Militairen dragen het uniform met trots en wij kunnen hun deze vrijheid niet langer meer ontnemen. Defensie moet daarmee terugkeren in het straatbeeld en meer zichtbaar worden in de samenleving.”

Minister Bijleveld en staatssecretaris Visser van Defensie presenteerden maandagmiddag hun toekomstplannen voor de krijgsmacht op de Generaal-majoor Kootkazerne in Stroe. Onderdelen van de defensienota zijn al uitgelekt.

Met het schrappen van het uniformverbod komt de bewindsvrouw tegemoet aan een uitdrukkelijke wens van militairen. Het besluit moet ook een bijdrage leveren aan het verminderen van het personeelstekort. De krijgsmacht kampt met duizenden vacatures. Daarom is het belangrijk om aan burgers te laten zien wat militairen doen.

Nederland stelde het uniformverbod eind 2014 in, nadat een Nederlandse jihadist vanuit Syrië dreigde een daad te stellen tegen de overheid. Uit angst voor een aanslag op militairen besloot Den Haag dat ze zich moesten omkleden in burgerkleding voordat ze naar huis gingen. Militairen zouden daardoor minder herkenbaar zijn voor terroristen.

Militairen zelf vonden dat er van het verbod een verkeerd signaal uitging. Ze wilden hun manier van leven niet door terroristen laten bepalen. Eind 2016 werd het verbod al iets versoepeld. Defensiepersoneel mocht toen met uniform in de auto reizen. Den Haag trekt het uniformverbod nu volledig in, ook al is de terreurdreiging niet veranderd en pleegde IS vrijdag nog een aanslag in Frankrijk.

Nu echt nieuws

Ook al is de verdwijning van het uniformverbod nog zo belangrijk, militairen kijken vooral uit naar het echte nieuws in de Defensienota. „Veel belangrijker is toch of de krijgsmacht na decennia van afbraak weer aan de grondwettelijke taken kan voldoen”, stelt Rob Hunnego, voorzitter van de vakcentrale CMHF. „Het opheffen van het uniformverbod is mooi”, zegt Anne Marie Snels van de vakbond AFMP. „Maar komt er ook ruim budget voor opleiden, trainen, veiligheid en goede arbeidsvoorwaarden?”

De ”Ziekenpa”, ooit actief in de ziekenboeg van de marine, twitterde uit te zien naar de defensienota. „Vandaag laat de regering zien hoe serieus zij uw en onze veiligheid neemt.”

„Meer geld voor defensie nodig”

Redactie binnenland

STROE. Nederland moet op lange termijn toch „echt fors investeren” in defensie als het als serieuze bondgenoot gezien wil blijven worden.

Dat stelde veiligheidsexpert Ko Colijn van Instituut Clingendael maandag over de 1,5 miljard euro die het kabinet vier jaar lang jaarlijks in defensie investeert.

Minister Bijleveld presenteerde maandagmiddag in Stroe haar defensienota. De slagkracht blijft beperkt tot twee middelgrote buitenlandse missies (zoals nu in Mali en Irak) en de inzet van maximaal vier jachtvliegtuigen (zoals in Irak en de Baltische staten). De marine blijft steken op het langdurig inzetten van twee oppervlakteschepen, meldde de Volkskrant maandag.