Zieltogend Grevelingenmeer net op tijd behoed voor een stille dood
De twee betrokken ministers kregen zelfs een applausje van de aanwezigen. Blijdschap was gisteren troef op de bijeenkomst bij Ouddorp waar het plan voor de bouw van een doorlaat in de Brouwersdam werd toegelicht. Maar het duurt nog wel tot 2024 eer deze gereed is.
“Ik zal de ingebruikname als bewindspersoon niet meer meemaken”, vertelde minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) donderdag in het Informatiecentrum Grevelingen op de Brouwersdam. “Maar ik hoop wel bij de start van de bouw aanwezig te zijn.” Zij en haar ambtgenoot van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten waren gisteren speciaal naar Ouddorp gekomen om het kabinetsbesluit toe te lichten om 275 miljoen euro te steken in water- en natuurprojecten. De grootste punt uit die taart, 75 miljoen, gaat naar het terugbrengen van eb en vloed in de voormalige zeearm de Grevelingen.
Dat dit zoutwatermeer op de grens van Zeeland en Zuid-Holland weer getij krijgt ‘is niet alleen goed voor het bodemleven in het meer’, meent directeur Co Schot van vakantiepark Marina Port Zélande dat aan de Grevelingen ligt. “Het is bovendien een perfect marketinginstrument om Zeeland internationaal op de kaart te zetten.”
En zo dachten veel aanwezigen er gisteren over. Het schoner maken van het water in de Grevelingen betekent een forse economische stimulans voor de provincies Zeeland en Zuid-Holland. Minister Schouten sprak van ‘een reeks kansen die zich gelijktijdig voordoen’.
“Dit besluit kwam net op tijd”, zei Henk Gravestein van jachthaven Bruinisse, tevens voorzitter van Seven Sisters, een samenwerkingsclub van jachthavens in de zuidwestelijke delta. “Anders was het Grevelingenmeer letterlijk doodgegaan. Het zou een Dode Zee zijn geworden waarin je als recreant alleen nog maar kon drijven.”
Maar voordat de doorlaat in de Brouwersdam er ligt, zijn we wel een paar jaar verder, stelde minister Van Nieuwenhuizen. Ze verwachtte dat de spa pas in 2020 of 2021 de grond in gaat. “Alleen al de inspraakrondes nemen veel tijd in beslag en dat moet ook, want alles moet netjes worden voorbereid”, vulde haar collega Schouten aan. Volgens de twee bewindsvrouwen wordt de doorlaat in 2024 opgeleverd.
Al jaren klinkt de roep om iets te doen aan de slechte waterkwaliteit in de Grevelingen. Maar er was steeds geen geld voor in Den Haag. De ministers vertelden gisteren dat de kwestie in de afgelopen kabinetsformatie uitvoerig is besproken, maar dan ingebed in een breed bij de onderhandelaars gedragen streven om een aantal projecten op te zetten die het belang van water voor Nederland onderstrepen.
De beslissing om het meer weer schoon en helder te maken werd volgens Van Nieuwenhuizen en Schouten in een mum van tijd genomen: binnen twee maanden was de kogel door de kerk, waarmee volgens de Zeeuwse gedeputeerde Ben de Reu een al tien jaar levende wens werd vervuld. Jachthavens, recreanten, toeristische bedrijven, sportduikers, vissers, natuurliefhebbers, zij allemaal hebben baat bij het herstel van het getij.
Een filmpje gaf gisteren een indruk hoe de doorlaat er uit gaat zien. De opening in de zeewering wordt 140 meter lang en 34 meter breed en bestaat uit minimaal vijftien vierkante kokers van elk acht bij acht meter, die bij zware storm kunnen worden afgesloten. Het steeds kunnen verversen van het water zorgt voor herstel van de zuurstofhuishouding waardoor het kwijnende bodemleven weer tot bloei kan komen.
“Het probleem met de Grevelingen is dat het er aan de oppervlakte allemaal prima uitziet”, zei minister Van Nieuwenhuizen, “maar het onder water letterlijk een dooie boel is. Als we het bodemleven niet op orde krijgen zal het straks bovenin ook misgaan.” Ze benadrukte dat de bouw van de doorlaat nooit ten koste mag gaan van de waterkerende functie van de Brouwersdam. “Het is vijfenzestig jaar geleden dat de watersnoodramp zich voltrok. Maar ten aanzien van de deltaveiligheid gaan wij nooit met pensioen. Wel moeten we erkennen dat door al die dijken en dammen die zijn aangelegd in het kader van het Deltaplan de waterkwaliteit achteruitging. Voor de Grevelingen kon zelfs de aanleg van een spuisluis in de Oosterschelde dat niet ongedaan maken.”
Naast het Rijk betalen de provincies Zeeland en Zuid-Holland mee aan de bouw. Ze dragen respectievelijk 2,5 miljoen en tien miljoen euro bij. Ook de gemeenten Schouwen-Duiveland en Goeree-Overflakkee leveren een aandeel.
In het verlengde van de goede tijdingen over de Grevelingen kon wethouder Arend-Jan van der Vlugt van Goeree-Overflakkee melden dat zijn gemeente en de gemeenten Schouwen-Duiveland, Westvoorne en Veere net de vorige avond door een jury van de Green Destination top honderd waren uitgeroepen tot de beste duurzame kustbestemmingen ter wereld voor toeristen. Mooie opmaat naar een gezonde Grevelingen.