Het oordeel van de geschiedenis over Melania Trump laat nog even op zich wachten. Ze heeft immers nog maar een kwart van de ambtstermijn van haar man meegemaakt. En eigenlijk is het nog maar de helft van die periode. Want het eerste halfjaar woonde de huidige first lady niet in het Witte Huis in Washington maar op de bovenste verdiepingen van de Trump Tower in New York. Ze wilde namelijk dat haar oogappel zijn schooljaar zou afmaken voordat ze gingen verhuizen. Dat het gescheiden leven van het presidentiële paar duizenden dollars aan belastinggeld opslokte omdat er extra veiligheidsmaatregelen nodig waren, deerde haar niet. Dat was de consequentie van het feit dat haar man zo nodig president wilde worden.

Als het aan Melania had gelegen, was Donald ook nooit de eerste man van de Verenigde Staten geworden. Zo veel is uit diverse bronnen wel bekend. Als het waar is wat Michael Wolff in zijn boek ”Vuur en woede in het Witte Huis” schrijft –daarover zijn twijfels– dan heeft Melania gehuild toen bekend werd dat Donald de verkiezingen had gewonnen. Op zichzelf was de uitslag geen verrassing voor haar. Terwijl de hele familie sterk betwijfelde of Trump zou winnen, was Melania degene die voorspelde dat hij het zou redden. Donalds dochter Ivanka, die ronduit een hekel aan Melania heeft, had ermee gespot. Hoe kon Melania zo naïef zijn? Maar Melania’s angstige voorgevoel kwam uit. Tot haar grote verdriet. Veel commentatoren noemen die teleurstelling ook als reden voor de bepaald niet blije blik van Melania bij de inauguratie. Er kon bij haar geen glimlach af. Ze stond er onbewogen en doodstil.

Getraind

Toch zegt die uiterlijke onbewogenheid niet alles. De kinderen uit eerdere huwelijken van Trump, die geen van allen op haar zijn gesteld, noemen Melania onder elkaar „het schilderij” omdat ze zo stil is. Als voormalig fotomodel is ze erin getraind haar gezicht in de plooi te houden. Opdrachtgevers in de modellenwereld kiezen de dames weliswaar vanwege hun uiterlijke schoonheid, maar daar gaat het hun niet in de eerste plaats om. De vrouwen zijn bijzaak, de focus moet liggen op de kleding die ze dragen of de schoonheidsartikelen die ze gebruiken. Vandaar dat modellen worden getraind om zich op het punt van mimiek enzovoort te beheersen. In die zin past Melania uitstekend in de rol die Donald Trump –naar eigen zeggen– zijn vrouw toedicht: „Het gaat erom dat ze bijdraagt aan het imago van mijn onderneming.” Met andere woorden: voor Trump is zijn vrouw vooral van belang als decor.

Bovendien, al zou Melania niet gelukkig zijn met de positie en de rol die ze nu heeft, ze kan dat niet zeggen. Trump heeft haar, evenals de twee vrouwen met hij eerder gehuwd was, voorafgaand aan de huwelijksvoltrekking een contract laten tekenen. Daarin heeft Melania beloofd om gedurende haar huwelijk, maar ook als het onverhoopt op de klippen zou lopen, nooit uit de school te klappen of kritiek op hem te hebben. „Deze zwijgcontracten knevelen elke vrouw die met The Donald in zee gaat”, schrijft Michael Kranisch, biograaf van Trump.

Tegelijkertijd is het waar, en zichtbaar, dat Melania een zelfstandige vrouw is die zich niet snel laat imponeren door anderen en dus ook niet door Trump. „Ze vindt de drukdoenerij in het Witte Huis vooral poppenkast en spant zich ook niet in om ambtenaren en politici te behagen”, zegt Anita McBride, voorheen stafchef van Laura Bush en tegenwoordig docent aan American University in Washington. „Ze kan ook onafhankelijk zijn, want door haar eigen bedrijf is ze financieel zelfstandig. In 2010 lanceerde ze haar horloge- en sieradencollectie, Melania Timepieces & Jewelry, en in 2013 debuteerde ze met een huidverzorgingslijn, Melania Caviar Complexe C6. Ze is een gewiekste zakenvrouw. Met andere woorden: als Trump de geldkraan om wat voor reden dan ook dichtdraait, heeft Melania voldoende middelen om zichzelf te bedruipen.”

Grote show

Donald Trump trouwde met Melania Knauss op 22 januari 2005, nadat hij al een aantal jaren met haar had samengewoond. Het huwelijk was één grote show waarbij de vastgoedmagnaat kosten noch moeite spaarde. Alleen al de trouwjurk kostte 100.000 dollar. Naaisters waren 550 uren bezig geweest om het trouwgewaad te versieren met 1500 kristallen. Het feest werd gehouden in de nieuwe balzaal van Trumps buitenverblijf Mar-a-Lago, dat speciaal voor deze gelegenheid een ingrijpende verbouwing onderging; de plafonds werden bijvoorbeeld met bladgoud versierd. De roddelpers dreigde door het feest bijna te gaan hyperventileren.

Trump wist wat hij deed. Zijn vrouw hield van mooi. Zij zag in Jackie Kennedy haar grote voorbeeld. De smaak en allure van deze voormalige presidentsvrouw moesten overtroefd worden. Volgens Trump kwam er nog iets bij: „Vrouwen zijn te hanteren als je hen maar tevreden houdt.”

Een dure smaak had Melania zeker niet van huis uit meegekregen. Melanija Knavs, zoals ze oorspronkelijk heette, werd op 26 april 1970 geboren in de Sloveense plaats Novo Mesto. Ze groeide op in het naburige dorpje Sevnica, waar haar vader medewerker in een autozaak was en haar moeder werkzaam was in een naaiatelier. Beiden waren in loondienst en hadden geen eigen zaak, zoals Trump steeds beweert. Melania’s vader was actief in de communistische partij, maar zou volgens verschillende biografen desondanks zijn dochter in het geheim hebben laten dopen.

Hoewel Melania in haar jeugd een teruggetrokken leven leidde, zei ze al vroeg tegen haar schoolvriendinnen dat ze per se uit haar geboortestreek weg wilde. Ze veranderde haar naam in Melania Knauss en ging studeren aan de middelbare school voor mode en fotografie. Op 18-jarige leeftijd vertrok ze naar Milaan om daar te gaan werken als fotomodel. Later werkte ze in Parijs. In 1996 vestigde ze zich in New York en begon een eigen modellenbureau. Twee jaar later ontmoette ze tijdens een feestje in een nachtclub Donald Trump.

Trump Tower

Zeven jaar lang waren Donald en Melania al samen voordat ze in het huwelijksbootje stapten. Het stel woonde vanaf het begin van hun relatie in het bovenste deel van de Trump Tower, de wolkenkrabber die Trump in het centrum van New York bezit. Hun penthouse telt vijftig vertrekken verdeeld over drie verdiepingen. Het appartement is rijk versierd met marmer en bladgoud. Het heeft ook een groot zwembad. In het hart daarvan bevindt zich een 3,5 meter hoog spuitende fontein. De waarde van het appartement wordt geschat op 50 miljoen dollar.

Melania is aan deze woning verknocht. Belangrijke reden is, volgens ingewijden, dat ze zich in haar eigen afdeling kan terugtrekken als ze even genoeg heeft van het dominante, egocentrische gedrag van haar man. „Er zijn kamers genoeg om elkaar te ontlopen”, vertelde enkele maanden geleden een oud-medewerker van de huishoudelijke dienst.

Melania als Donald zeggen beiden dat ze het met elkaar volhouden doordat ze elkaar de ruimte gunnen. Zeker, als ze het nodig vindt zegt Melania haar man ongezouten de waarheid. Maar of hij er zich iets van aantrekt, vindt ze „zijn zaak.” Zo heeft ze meer dan eens hem gemaand zich te matigen op Twitter – vooralsnog zonder echt resultaat. Omgekeerd eist Donald voor zichzelf de nodige vrijheid op, zowel wat betreft zijn uitspraken als zijn handelen. Volgens mensen die hem al lang kennen waagt hij het niet te flirten als Melania erbij is. Maar zijn vrouw weet dat hij het wel doet (en ook verder gaat dan dat) als ze er niet bij is.

De verbindende schakel is misschien wel hun zoon Barron William Trump. Die werd op 20 maart 2006 geboren. Melania koos zijn tweede naam, Donald de eerste. Curieus is dat Barron lang de schuilnaam was waarvan Donald Trump zich bediende als hij (met een verdraaide stem) contact zocht met de media om zijn eigen imago op te poetsen. Trump meldde zich als John Barron, de woordvoerder van Donald Trump.

De bijna 12-jarige Barron is alles voor Melania. Voor hem gaat ze door het vuur. Barrons belang staat voorop. Daarom bleef ze het eerste halfjaar na de beëdiging van haar man in New York wonen.

In de luwte

Los van dit tijdelijk achterblijven in New York is wel duidelijk dat Melania, meer dan haar voorgangster Michelle Obama, ervoor kiest om in de luwte te blijven. „Ze wil hooguit een ceremoniële rol vervullen”, zegt Anita McBride. „Ze bemoeit zich niet met politieke dossiers en zet zich tot op heden niet in voor bepaalde maatschappelijke thema’s.”

Dat laatste is overigens niet helemaal waar. Verschillende malen heeft ze zich al uitgesproken tegen het pestgedrag op internet. Dat „noemt ze een nationaal schandaal.” Sommigen beweren dat ze dit zegt omdat haar man geregeld onderwerp is van scheldpartijen op internet. Of dat waar is, kan niemand zeggen. Feit is wel dat ze vorig voorjaar fel in actie kwam toen een Amerikaanse comédienne een foto plaatste met een afgehakt hoofd van haar man. Dat ging volgens Melania veel te ver. Maar ging het haar echt om Donald? Ze motiveerde haar felle reactie met het argument dat Barron er hevig van overstuur was geweest. „Het ging om Barron, niet zozeer om Donald”, zegt McBride.

Het is bijna een vast gegeven in de Verenigde Staten dat de first lady populairder is dan de president zelf. In december vorig jaar lag haar populariteitsscore op 54 procent, terwijl die van haar man 10 procent lager lag. Bij de inauguratie in januari 2017 stond Melania 17 procent lager. „Ongetwijfeld zal de negatieve berichtgeving over haar plagiaat bij een redevoering in de verkiezingsstrijd meegespeeld hebben”, zegt journalist Michael Kranisch. „Maar van groter invloed is dat ze zich zo weinig in het openbaar toont. Naarmate Melania meer naar buiten treedt zal haar populariteit toenemen.”

serie De first lady

Amerikaanse presidentsvrouwen sinds 1945. Deel 13: Melania Trump (1970).