De commissie vindt dat niet alle migranten die al jaren in Nederland wonen, een inburgeringsplicht opgelegd hoeven te krijgen. Oudkomers die ouder zijn dan vijftig jaar en geen sollicitatieplicht hebben, zouden daarvan moeten worden ontheven.

Dat blijkt uit het advies dat de commissie op verzoek van minister Verdonk heeft uitgebracht over de eisen voor de inburgeringstoets. De commissie staat onder leiding van de Zuid-Hollandse commissaris der Koningin, Franssen. Het advies is vrijdagochtend gepresenteerd.

Minister Verdonk vindt dat ouderen in de allochtone gemeenschap een te belangrijke rol spelen, bijvoorbeeld bij de opvoeding. Daarom hecht zij eraan dat aan alle oudkomers eisen gesteld mogen worden. Dat is gebleken tijdens debatten met de Kamer over deze kwestie.

Naar schatting spreken ongeveer 460.000 oudkomers geen of slecht Nederlands. De categorie oudkomers die volgens de commissie-Franssen wel verplicht moet inburgeren, zou aan een lager examenniveau mogen voldoen dan nieuwkomers. Daarbij denkt de commissie met name aan hen die hier al wat langer zijn.

De commissie wijst erop dat deze migranten veelal slecht zijn opgeleid en dat niet te veel taalvaardigheid van hen verwacht kan worden. Zij zouden het Nederlandse alfabet moeten leren en enige lees- en schrijfvaardigheid ontwikkelen.

Nieuwkomers in ons land moeten volgens de commissie de Nederlandse taal machtig zijn op het niveau van vmbo. Ze moeten in ieder geval zo’n 2000 praktische woorden kennen. Dat stelt ze in staat beperkt te communiceren.

De commissie wil bij de inburgering speciale aandacht voor vrouwen in een achterstandspositie en degenen met een uitkering die sollicitatieplichtig zijn. Die plicht geldt tot 57,5 jaar. Ook Verdonk gaf al eerder aan dat zij prioriteit wil geven aan migranten met een uitkering en aan vrouwen. Tussen de 150.000 en 200.000 oudkomers ontvangen een uitkering.