D66 zit met dit voorstel op één lijn met de Amsterdamse hoofdcommissaris J. van Riessen, die voorstander is van een recherche zoals de Amerikaanse FBI. Van Riessen vond daarmee de andere hoofdcommissarissen in Nederland tegenover zich.

D66-fractieleider De Graaf vindt echter dat de politiek niet moet schuwen deze weerstand te overwinnen. Hij trekt de vergelijking met gemeenten die zich destijds verzetten tegen de overgang van gemeentepolitie naar regiopolitie.

Het voorstel van de democraten staat in een gisteren gepresenteerd tienpuntenplan voor vergroting van de veiligheid. Dat plan kan worden beschouwd als een uitwerking van het verkiezingsprogramma.

Verder wil D66 de coördinatie van het veiligheidsbeleid in handen geven van een minister voor Veiligheid. Volgens De Graaf kan alleen een landelijke aanpak afdoende antwoord geven op zware criminaliteit. De bestaande samenwerkingsverbanden tussen de politieregio’s voldoen volgens hem niet. Bovendien blijken door de „fragmentisering" internationale opsporingsverzoeken in de mist te verdwijnen.

Veelplegers
D66 wil ook mensen die zich herhaaldelijk schuldig maken aan misdaad strenger aanpakken. Meer dan de helft van de veroordeelden komt binnen vijf jaar opnieuw in de gevangenis terecht. Deze ‘veelplegers’ moeten gedurende een periode van vijf jaar onder toezicht worden gesteld van een „begeleider", bijvoorbeeld een reclasseringsmedewerker. Die heeft de rol van hulpverlener én toezichthouder tegelijk en houdt nauw contact met het wijkteam van de politie.

Ook moeten deze veelplegers verplicht DNA afstaan voor een gegevensbestand, vindt D66. Een wetsvoorstel van minister Korthals van Justitie gaat uit van het verplicht afstaan als op het gepleegde delict een straf van minstens vier jaar staat.

In het puntenplan noemt D66 ook de al eerder geuite wens mensen die onder invloed van drank of drugs mishandelingen plegen, zwaarder te kunnen straffen. PvdA en CDA werken aan een initiatiefwetsvoorstel om dat mogelijk te maken.

Tactiek
De recherchetop van de Amsterdamse politie werkt aan de ontwikkeling van nieuwe manieren om de georganiseerde misdaad te bestrijden. De huidige tactieken leveren te weinig resultaat op, de grote criminele bazen blijven te vaak buiten schot.

De recherche onderzoekt sinds geruime tijd samen met hoogleraar criminologie H. van de Bunt van de Vrije Universiteit hoe de tactieken kunnen worden aangepast en verbeterd, heeft een woordvoerster van het Amsterdamse korps gisteren bevestigd.

De verandering is nodig omdat de misdaadorganisaties minder hecht zijn geworden en er in de onderwereld steeds meer in wisselende samenwerkingsverbanden wordt geopereerd. Daarbij is het rendement van de huidige vormen van misdaadbestrijding onvoldoende: onderzoeken duren lang, zijn uiterst kostbaar en leveren veelal niet meer op dan een paar jaar gevangenisstraf. De veroordeelde en later weer vrijgekomen crimineel stort zich vervolgens met hetzelfde gemak weer op zijn illegale nering.

De politie wil daarom minder achter „de mannetjes en de kilo’s" aan. Des te meer wil zij het onderliggende „criminele systeem" frustreren. Daarbij wordt gemikt op de zwakke plekken in dat systeem, zoals de (externe) dienstverleners op het gebied van transport en financiën.

De Amsterdamse politie gelooft sterk in de gedachte dat voorkomen beter beter is dan genezen, zeker als het genezingsproces, zoals in het geval van de georganiseerde misdaad, vaak niet effectief blijkt. „Deze werkwijze past in onze filosofie van tegenhouden", aldus de woordvoerster. „Opsporen is mooi en moet uiteraard blijven gebeuren, maar wij willen graag zo veel mogelijk aan ‘de voorkant’ zitten."

De Amsterdamse recherchetop heeft de nieuwe kijk op bestrijding van georganiseerde misdaad inmiddels op tafel gelegd bij de landelijke commissie zware criminaliteit, waardoor ook bij andere politiekorpsen interesse is gewekt.