„Zorgelijk dat kwart peuters meer dan drie uur per dag achter scherm zit”
Een kwart van de peuters vermaakt zich meer dan drie uur per dag achter het beeldscherm. Dat is zorgelijk, zegt prof. dr. Peter Nikken, vanaf maandag lector jeugd en media aan Hogeschool Windesheim in Zwolle.
We kennen dat wel: een dreumesje van 3 dat binnen drie tellen een Nijntje-filmpje op het scherm tovert. Maar dat hele volksstammen peuters dag in dag uit urenlang kinderfilmpjes kijken, is bepaald niet onschuldig, zegt Nikken. „Artsen geven aan dat één tot anderhalf uur gebruik van digitale media meer dan genoeg is voor jonge kinderen. Het is belangrijk dat peuters bijvoorbeeld buiten spelen met anderen en zo voldoende beweging krijgen.”
Tijden veranderen. Vroeger maakte een kind een kleurplaat met potlood, nu tekent het vaker op een beeldscherm. Is dat zo erg?
„Het is goed dat kinderen in aanraking komen met de digitale wereld. Zo vinden ze spelenderwijs hun weg in de samenleving. Maar we moeten op de balans letten. Een kleurplaat maken op de computer is anders dan op papier. Het is voor de motorische vaardigheden beter dat een kind kleurt op papier. Want dan moet hij meer moeite doen om met het potlood tussen de lijntjes te blijven. Voordeel daarvan is dat zijn vingerbewegingen zich beter ontwikkelen.”
Zo ouders, zo kinderen. Uit onderzoek van Nikken onder zo’n duizend ouders blijkt dat peuters het gedrag van pa en ma na-apen. Dus als moeder continu op haar smartphoneschermpje loopt te vegen, zal zoon- of dochterlief ook vaker bezig zijn met digitale apparaten.
Wat staat ouders te doen?
„Ze zouden bewuster tijdstippen moeten plannen waarop ze bijvoorbeeld hun apps of mail checken. Dat zouden ze kunnen doen als hun kind een middagslaapje doet. Leg als volwassene je telefoon een tijd opzij. Wat voor apps, telefoontjes of mails er ook binnenkomen, je bent een paar uur in de tuin aan het werk en niet bereikbaar. Verder moeten ouders meer nagaan wat hun kinderen bekijken. Er zijn grote verschillen tussen programma’s. In bijvoorbeeld de Amerikaanse tekenfilmserie Spongebob zit veel snelle actie. Daar kan een kind onrustig van worden. Veel rustgevender is Tik Tak, een Belgisch peuterprogramma. Daar maakt een kind bijvoorbeeld een puzzelplaatje van een eend.”
YouTube gaat gewelddadige fragmenten van de kinderversie YouTube Kids halen, bleek donderdag. Blij mee?
„Ja. We mogen onze allerjongsten niet met traumatische ervaringen opzadelen. Gelukkig slagen wetenschappers er steeds beter in methodes te ontwikkelen die schadelijk materiaal detecteren. Lastig blijft dat er dagelijks veel nieuw materiaal op dat kanaal bij komt. Dus ouders kunnen niet gerust achterover leunen.”