Amsterdam begint zelf een experiment, omdat de gemeente niet mee mag doen aan een soortgelijke landelijke proef. De hoofdstad had niet in de regels opgenomen dat deelnemers verplicht zijn een tegenprestatie te leveren, zoals voor deelname aan het landelijke experiment is vereist.

Het ministerie van Sociale Zaken ziet net als Amsterdam wel ruimte voor gemeenten om een eigen experiment te beginnen en „gaat ervan uit dat de proef goed in elkaar steekt”, zoals het in al dit soort gevallen verwacht. Staatssecretaris Tamara van Ark moet het experiment nog wel bestuderen en is „benieuwd hoe het onderzoek er uitziet”. „Het moet uiteraard wel binnen de kaders van de Participatiewet vallen.”

Amsterdam is de eerste gemeente die een eigen experiment onderneemt. Het is nog maar de vraag of veel gemeenten dat voorbeeld volgen. Bij een eigen proef moet veel meer worden verantwoord. Lokale resultaten leggen bovendien minder gewicht in de schaal in de discussie over verandering van de regels dan landelijke uitkomsten.

Van een handvol gemeenten is bekend dat ze mogen deelnemen aan het landelijke experiment. Er was plaats voor 25 gemeenten. Amsterdam denkt dat ongeveer 6000 mensen aan de gemeentelijke proef zullen meedoen.