„Het is een gedeelde geschiedenis, waar nog weinig over bekend is in de Nederlandse samenleving”, zegt conservator Martin Berger. Het gebrek aan aandacht voor het slavernijverleden in het onderwijs kan volgens hem verklaren waarom er nu zoveel gedoe over is. „Want hoe kun je de discussie over Zwarte Piet begrijpen als je niet weet wat de geschiedenis is?”

De expositie, die vrijdag opent, is een opmaat naar een grote tentoonstelling over het koloniale verleden die het museum in 2021 organiseert. Bezoekers kunnen aan de hand van een videoboodschap of ansichtkaart vragen stellen of gedachten achterlaten, die ook input vormen voor de vervolgexpositie.

De tentoonstelling belicht de geschiedenis van het slavernijverleden en laat onder meer zien hoe slaven tegen het systeem in verzet kwamen. Foto’s tonen hoe Surinamers in 1883 op het Museumplein werden tentoongesteld, twintig jaar na de afschaffing van de slavernij. Deskundigen komen aan het woord in video’s en mensen wordt gevraagd persoonlijke verhalen of voorwerpen die herinneren aan deze periode te delen. Maar er zijn ook voorwerpen te vinden van nu, zoals de schoenen van Erik van Muiswinkel, die jarenlang hoofdpiet speelde in Het Sinterklaasjournaal. Hij stopte hiermee omdat hij zich niet meer kon vinden in het uiterlijk van Zwarte Piet.

De expositie eindigt in een soort reflectieruimte, waar je volgens tentoonstellingsmaker Richard Kofi eigenlijk viert dat de slavernij er niet meer is. Jaarlijks wordt dit al gedaan op het Amsterdamse festival Keti Koti. Volgens Kofi is het nu de vraag: „Hoe kun je die geschiedenis nu van ons allemaal maken?”