De perconferentie van Trump, afgelopen dinsdag in de lobby van de Trump Tower in New York, zou gaan over de verbetering van de infrastructuur in de VS. Iedere Amerikaan weet dat dit dringend nodig is. Burgers en politici hadden de hoop dat Trump, een man met ervaring in het aanpakken van grootse bouwprojecten, hier ook echt wat aan zou doen.

Na afloop weet nauwelijks iemand in de VS welke knelpunten, wegen en bruggen worden aangepakt. De media zwijgen er over. Ze staan echter bol van de uitspraken van Trump over de rellen, vorige week zaterdag in Charlottesville. Die waren opmerkelijk.

Nadat Trump in eerste instantie had gezegd dat het geweld niet alleen van de kant van de rechts-extremisten kwam maar ook van de linkse antifascisten, had hij maandag de blanke racisten veroordeeld. Daar kwam hij dinsdag weer op terug. Hij stelde de rechtse én linkse relschoppers op een lijn en vertelde dat er onder blanke extremisten “hele aardige kerels” zitten. Kelly stond zichtbaar beteuterd toe te kijken hoe Trump met veel verbaal kabaal afweek van de afgesproken lijn en zich helemaal liet gaan.

Met deze uitspraken heeft Trump enorme schade aangericht - niet alleen bij de getroffenen en hun familie in Charlottesville, maar zeker ook binnen zijn eigen achterban.

Paul Ryan, de leider van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden, zei kort na Trumps uitspraken: “We moeten helder zijn. Verdediging van blanke suprematie is weerzinwekkend. Dit fanatisme gaat in tegen alle waarden die ons lief zijn. Het valt moreel niet te verdedigen.” De leider van Trumps partij in de Senaat, Mitch McConnell, sloot zich daarbij aan. “Er is geen enkele ruimte voor een ideologie die rassenhaat verdedigt. Er zijn ook geen goede neo-nazi’s.”

Opvallend is ook dat de top van het Amerikaanse leger zich van de uitspraken van Trump distantieert. Legerchef generaal Mark Milley berichtte woensdag op Twitter: “Het leger accepteert geen racisme, extremisme of haat. Dit denken druist in tegen onze waarden en alles waar we sinds 1776 voor staan.” Admiraal John Richardson zei: “We zullen ons altijd verzetten tegen intolerantie en haat.” Bekend is dat het leger van tijd tot tijd problemen heeft met militairen die banden hebben met rechts-radicale groepen. Overigens voegden de commandanten eraan toe dat hun kritiek niet meer was dan een reactie was op de gebeurtenissen van begin deze week “en de discussie die daarop volgde.”

Vanuit Joodse organisaties in Amerika klinkt ook stevige kritiek. Abe Foxman, overlevende van de Holocaust en directeur van het Center for Study of Antisemitism zei woensdag: “Ik heb nooit kunnen denken dat ik de dag zou beleven dat de president van de VS het gevaar van het nazisme met zijn haat en geweld zou wegredeneren.”

Foxman wees erop dat Trump met zijn uitspraken ook zijn dochter Ivanka, schoonzoon Jared en zijn kleinkinderen beledigde. “Schande, schande, schande.” De rabbi van Trumps dochter en schoonzoon, Haskel Lookstein, zegt in een open brief “erg geschokt” te zijn dat Trump de haat en het geweld van rechts radicalen gelijkstelt aan het optreden van links. Of hij hierover met Ivanka en Jared heeft gesproken wil Lookstein niet zeggen. De dochter van Trump heeft de laatste dagen niet publiek gereageerd. Direct na de rellen twitterde ze: “Er mag geen plaats zijn voor racisme, blanke suprematie en neo-nazi’s. We moeten ons als Amerikanen verenigen.”

En Trump? Die lijkt ongevoelig voor deze kritiek. Donderdagmorgen vroeg nam hij via Twitter zijn partijgenoot Linsey Graham onder vuur. Omdat die kritiek had gehad op Trumps uitspraken noemde de president hem een “walgelijke leugenaar.” Stafchef Kelly heeft in ieder geval Trump nog niet onder controle.