Belgische premier ’favoriet’ voor Europese topbaan
BRUSSEL/denhaag (ANP) – De Belgische premier Guy Verhofstadt is volgens de media in eigen land de grootste kanshebber om de nieuwe voorzitter te worden van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU.
Diverse Belgische kranten meldden dat vrijdag, nadat een dag eerder het Britse dagblad The Independent Verhofstadt als favoriet naar voren had geschoven. De Britse premier Blair zou namelijk zijn verzet tegen de erg pro–Europese Verhofstadt hebben opgegeven.
In ruil voor steun aan Verhofstadt, die al tijden het vertrouwen geniet van Duitsland en Frankrijk, wil Blair wel dat Groot–Brittannië in de Europese grondwet veto’s kan behouden op tal van terreinen als buitenlands beleid en belastingen.
Vice premier Zalm zei vrijdag kennis te hebben genomen van de berichten over Verhofstadt, maar wilde er niet op reageren.
Verhofstadt zelf ontkende vorige week na een bezoek van de Duitse bondskanselier Schröder aan Brussel op zoek te zijn naar een andere baan. De liberale Belgische premier staat in eigen land echter fors onder druk. De kiezers zijn ook in België uitgekeken op paars. Bij de regionale verkiezingen in België, op 13 juni, dreigen de Vlaamse liberalen (VLD) van Verhofstadt eenderde van hun kiezers te verliezen.
Volgens de meest recente peilingen zou de VLD op grote afstand van het extreem–rechtse Vlaams Blok de vierde partij in Vlaanderen worden. Daardoor dreigt ook de nationale regering te vallen.
De EU–regeringsleiders moeten over drie weken, tijdens hun driemaandelijkse topontmoeting, een akkoord zien te bereiken over de Europese grondwet. Daar dienen zij ook een opvolger aan te wijzen voor de huidige commissievoorzitter, de Italiaan Romano Prodi, die terugkeert naar de nationale politiek om het op te nemen als centrum–linkse kandidaat tegen premier Berlusconi.
Naast Verhofstadt viel in het verleden ook regelmatig de naam van de Belgische christen–democratische oud–premier Jean–Luc Dehaene als kandidaat–commissievoorzitter. Deze is echter al weer enige tijd uit beeld. De Luxemburgse premier en christen–democraat Jean–Claude Juncker was favoriet van veel andere lidstaten, maar heeft zichzelf al teruggetrokken. Hij heeft geen zin in de functie.
Eerder stelden wel de Finse ex–premier Paavo Lipponen en de huidige Europese justitiecommissaris, de Portugees Antonio Vitorino, zich kandidaat. Deze laatste twee zijn socialisten. De christen–democraten willen echter graag zelf de hoogste baan voor een partijgenoot, mede omdat zij nu de grootste politieke familie in het Europees Parlement zijn.
Centrum–rechts zou wel kunnen leven met compromiskandidaat Verhofstadt. Op de achtergrond valt ook nog de naam van Pat Cox, voorzitter van het Europees Parlement, te horen. Cox was wel lid van de liberale fractie in het EP, maar is officieel partijloos. Dat verkleint zijn kansen aanzienlijk.