’s Ochtends 25.000 pootaaltjes uitzetten en ’s middags gerookte paling proeven tijdens een palingrookwedstrijd. Een bijzondere dag, zo vond Koelewijn. Het „herbevolken”, zoals hij het noemt, van de zoete wateren rond Kampen met jonge palingen, dient overigens niet voor de menselijke consumptie van gerookte paling. „Het herbevolken van wateren met jonge paling heeft alleen nut als die uitgroeien tot geslachtsrijpe palingen die ons land ongeschonden kunnen verlaten naar de Sargassozee en zich daar voortplanten”, aldus Koelewijn.

Waterkrachtcentrales

Veel volwassen palingen gaan dood op hun reis door Europa terug naar de voortplantingsgebieden in de oceaan, zegt Koelewijn. „Waterkrachtcentrales waarmee wij groene stroom opwekken worden in sommige gevallen rood gekleurd door het bloed van de palingen. Dat gebeurt ook bij pompen. Palingen verdwijnen in de gehaktmolen.”

Daarom werd een aantal jaren geleden het project ”Paling over de dijk” in het leven geroepen. Volwassen schieralen worden gevangen, en aan de andere kant van het gemaal losgelaten, zodat ze in de molen niet in mootjes worden gehakt. De menselijke consumptie moet ook binnen de grenzen van de natuur blijven, stelt hij. De Nederlandse palingsector is betrokken bij een internationale organisatie die activiteiten financiert die bijdragen aan het herstel van de palingstand in Europese binnenwateren. Dankzij deze organisatie kan aan de consument duidelijk worden gemaakt dat bepaalde paling niet afkomstig is van een stroper of illegale visser.

Van een heel andere orde is de paling die zaterdag tijdens het kampioenschap in Eemdijk werd gerookt. „Deze glasaaltjes zijn onder gecontroleerde omstandigheden opgegroeid. De palingen zijn ongeveer even groot en even oud. Onderlinge verschillen zijn er niet. Het komt aan op het vakmanschap van de roker”, aldus Koelewijn.

En dat vakmanschap is alom aanwezig. De winnaars van het vorige kampioenschap, de broers Kerwin en Sjaco Huijgen uit Eemdijk, doen ook deze keer mee. „Het zouten van de paling is het geheim van de kok”, zegt Sjaco. De broers roken 20 pond paling en acht zalmzijden. Allemaal gereserveerd en verkocht.

Niet commercieel

Het kampioenschap is geen commercieel evenement waar massaal gerookte paling wordt verkocht. Het is dan ook niet eenvoudig om op deze middag een pond paling te kopen. Elders gaat dat makkelijker. In Spakenburg zijn nog twee officiële als palinghandel erkende bedrijven.

De gerookte palingen van roker Ruud Houthuysen zijn van tevoren allemaal gereserveerd. Hij blust het hout in zijn rookkast. „De temperatuuropbouw moet niet te snel gaan, want dan klappen ze open”, zegt hij.

Tegen 17.30 uur moeten de vijftien rokers hun wedstrijdpalingen inleveren. De jury jureert de gerookte paling op kleur, geur, zoutgehalte en smaak. Burgemeester Van de Groep van Bunschoten-Spakenburg zit ook in de jury. „Gerookte paling is lekker. En het kampioenschap is een prachtig initiatief.” Van de Groep houdt van „zachte paling die goed gaar is.” Uiteindelijk wint Eemdijker Floris van der Schuur het kampioenschap.