In mijn vorige huis, in de binnenstad van Utrecht, had je vanuit een zolderkamer prachtig uitzicht op de Domtoren. Op een goede dag besloot een aannemer appartementen te gaan bouwen naast ons huis. En een tijdje later liep er een blinde muur langs het raam – weg Domtoren. Kan dat zomaar?

De tuin van mijn huidige huis, in Apeldoorn, is een jaar of tien geleden aangelegd. Achter in de tuin heeft een hovenier drie boompjes geplant. Ik vond het vreemd dat de –toenmalige– achterbuurman zomaar een stuk van zo’n boompje ging snoeien. Mag hij dat doen?

De relatie met je buren houd je graag goed. Actief daaraan werken kan al een hoop problemen oplossen. Daarnaast regelt het burenrecht de verhouding tussen buren. Waar loopt de erfgrens precies? Op welke plek zet ik een nieuwe schutting, en wie gaat deze betalen? Wat moet ik met al die bladeren die van de boom van de buurvrouw in mijn tuin vallen? En mag de kat van de buurman telkens in mijn tuin z’n behoefte doen?

Wie weleens het televisieprogramma De Rijdende Rechter kijkt, komt de meest bizarre burenruzies tegen. Lange tijd was mr. Frank Visser rechter in dit programma, sinds kort wordt de functie bekleed door mr. John Reid. Particulieren kunnen een kwestie voorleggen aan de rijdende rechter, die vervolgens een uitspraak doet. Deze uitspraak is geen officieel vonnis, maar een bindend advies.

Veel van de voorgelegde geschillen zijn hoog opgelopen burenruzies over geluidsoverlast, bomen die overlast veroorzaken of schuttingen en schuurtjes die niet precies op de erfgrens staan. Het blijkt in zulke situaties bar lastig om de buur te vriend te houden.

Op deze pagina staan enkele tips om de zaken rond je tuin te regelen – daarbij rekening houdend met de wet, je eigen belangen en die van je buurman.

Bomen en struiken

Wie een boom of heester wil aanplanten, moet zich houden aan vastgelegde afstanden tot de erfgrens. Voor bomen geldt een afstand van minimaal 2 meter, gerekend vanaf het midden van de stam. Voor heesters, hagen en knot- of leibomen lager dan 3 meter geldt een afstand van 50 centimeter. Afstanden kunnen per gemeente verschillen. Ga daarom na wat de regelgeving in de eigen gemeente is. Meer informatie staat in het boekje ”Bomen met je buren” van de Bomenstichting Nederland. Uitgebreide kennis over wetten en regels waarin bomen betrokken zijn vind je op bomenrecht.nl.

Als er een conflict dreigt

Je wilt het niet, maar je kunt onverhoopt verzeild raken in een ruzie met de buren. De eerste stap bij een conflict: ga praten met de buren en leg uit wat de bezwaren zijn. Kom je er samen uit, prachtig. Maar zelfs met welwillende buren kan het gebeuren dat het niet lukt. Een onafhankelijk derde, bijvoorbeeld een professionele mediator, kan dan goede diensten bewijzen. Laat je vooral goed adviseren, bijvoorbeeld door een wetswinkel of het Juridisch Loket. Zij hebben veel ervaring en kunnen goed op weg helpen. Een gang naar de rechter is echt het laatste station: het verstoort de verhouding met je buren. Een goede inleiding in het burenrecht biedt justitia.nl/burenrecht.

De erfafscheiding

Wie een heg of schutting –een erfafscheiding– op de erfgrens wil plaatsen, heeft toestemming van de buren nodig. De erfafscheiding op een erfgrens wordt gezamenlijk eigendom. Daarom worden de kosten voor de heg of schutting en het onderhoud gedeeld. Een erfafscheiding mag maximaal 2 meter hoog zijn. Wel kan hiervan in een gemeentelijke verordening worden afgeweken. Wie een erfafscheiding op eigen grond wil plaatsen, heeft geen toestemming nodig van de buren, en betaalt zelf. Om een goede verstandhouding te bewaren is het wel handig de buren te informeren. Regels over erf en erfgrens zijn te vinden op de website van de Vereniging Eigen Huis. Bij het Kadaster zijn alle percelen bekend. Online kan voor enkele euro’s een globale ligging van het eigen perceel worden bekeken.

Katten in je tuin

Blaffende honden, uitwerpselen van katten in de tuin, stankoverlast van een kippenren. Huisdieren kunnen nadelige gevolgen meebrengen voor de buren. Algemene norm is dat de dieren voor de buren geen overlast mogen veroorzaken. Maar wanneer is er sprake van overlast? En hoe kan deze worden tegengegaan? Rechters laten hun uitspraken over huisdieren sterk afhangen van de omstandigheden. Zo is het relevant welk soort huisdier het betreft, de aard, ernst en duur van de overlast, en het aantal huisdieren. Een veel voorkomende overlast geven katten van de buren die hun behoefte doen in jouw tuin. Er zijn allerlei mogelijkheden om je tuin zo kat-onvriendelijk mogelijk te maken, te vinden op duurzaamthuis.nl, zoekterm ”kattenoverlast”.