De katholiek McGuinness was van 2007 tot 2017 vicepremier van Noord-Ierland. Hij trad in januari af als vicepremier na een ruzie over het beleid van zijn coalitiegenoot, premier Arlene Foster van de protestantse DUP. Eerder dit jaar gaf de politicus aan dat hij vervroegd zou opstappen als partijleider vanwege gezondheidsproblemen.

De IRA streed sinds het begin van de twintigste eeuw voor aansluiting van het overwegend protestantse Noord-Ierland bij het katholieke Ierland. Daarbij werd veel geweld gebruikt. De strijd was er niet alleen een tussen de katholieke Noord-Ieren en de Britse regering, maar ook een tussen protestanten en katholieken.

McGuinness was in 1972, op 21-jarige leeftijd, de tweede in rang bij de IRA in Derry toen Bloody Sunday uitbrak. Op die dag werden veertien burgerrechtenactivisten in Derry gedood door militairen. Hij speelde een belangrijke rol binnen de IRA in een tijd waarin de organisatie veel bomaanslagen in Derry pleegde.

Hij werd uiteindelijk veroordeeld nadat hij was opgepakt bij een auto met explosieven en munitie. Hij werd veroordeeld tot twee gevangenisstraffen, maar al op zijn 22e werden zijn leiderschapskwaliteiten herkend en werd hij naar Londen gevlogen voor speciaal overleg met de Britse regering. Volgens McGuinness verliet hij in 1974 de IRA om politiek actief te worden.

Vanaf die periode zette McGuinness zich in voor vrede. Hij was de belangrijkste onderhandelaar in het vredesproces en werd vervolgens minister van onderwijs. In 2007 gebeurde het ondenkbare: hij werd vicepremier onder Ian Paisley. De protestantse dominee Paisley was decennialang het gezicht van de aartsvijand van de IRA en leider van de Unionisten. De twee smeedden een alliantie die in het verleden niet voor mogelijk werd gehouden. McGuinness zei daarover: „Mijn oorlog is voorbij. Mijn baan als politiek leider is om oorlog te voorkomen en daar zet ik me met volle overtuiging voor in.”