De één leest voor welke ingrediënten er nodig zijn, de ander legt ze op tafel. „Moet ik grote of kleine uien pakken”, wil Gerwin weten. „Neem maar grote”, adviseert Corine. Rudolf bezit geen knoflookpers, maar vindt dit geen probleem. „Een knoflookteentje snijden kan ook.”

De kooksessie vindt plaats in het appartement van Rudolf (26). Hij woont samen met zijn overbuurman Gerwin (26), zeven andere mannen en één vrouw in De 10 Domeinen in Uddel, onderdeel van de locatie Kroonheim van Stichting Adullam voor Gehandicaptenzorg. Op tafel ligt een frisgroen kleed en staan borden van Engels porselein. Rudolf: „Normaal pak ik een gewoon bord en eet ik van een placemat, maar vandaag wil ik het wat sjieker hebben.”

Corine deed dit keer de boodschappen. „Normaal gesproken haal ik die zelf als ik kook”, vertelt Rudolf. Hij heeft net als Gerwin een auto.

Vervolgstap

De drie koks nemen eerst de vier courgettes onder handen. Rudolf legt zijn vinger bij de desbetreffende foto en leest voor wat er moet gebeuren: „Snij de courgette over de lengte doormidden met het mesje op de snijplank.” Na deze handeling schrapen de koks de groente leeg met een eetlepel. Ook deze vervolgstap wordt geïllustreerd aan de hand van een foto met een bijschrift. „Hebben we de binnenkant van de courgette nog nodig”, vraagt Corine. „Ja, dat gaat straks in de pan”, weet Rudolf.

Hij heeft ervaring met het maken van gevulde courgettes. Rudolf en een begeleider probeerden dit recept uit met het oog op het te maken receptenboek van Adullam (zie ook ”Receptenboek Adullam promoot bereiden gezonde hap”). Rudolf: „We hebben verschillende ingrediënten uitgeprobeerd. Wat we het lekkerst vonden, is uiteindelijk doorgegeven.”

Na de courgettes zijn de champignons, knoflookteentjes en uien aan de beurt. Iedere kok gaat ze op zijn eigen snijplank te lijf. Als de bergen gesneden ingrediënten groeien, komt Rudolf met een paar borden op de proppen.

Lekkere scheut

Het wordt tijd om de etenswaren te koken. „Hoeveel is 30 cc olijfolie?” wil Gerwin weten. „Geen idee”, reageert Rudolf. „Doe gewoon een lekkere scheut in de pan. Beter te veel dan te weinig.”

De benodigdheden worden apart benoemd in het receptenboek. Dit maakt het makkelijk om aan ieders wensen tegemoet te komen. Corine: „Ik heb liever geen plakje zalm.” „Mag ik bedanken voor de tomaat?” zegt Gerwin.

Mede vanwege die laatste wens worden de gesneden ingrediënten samen met tomatenpuree over twee pannen verdeeld. Daarbij belanden er wat champignons op de vloer. Rudolf verblikt of verbloost niet: „In een keuken mag geknoeid worden, maar ik doe die champignons natuurlijk niet meer terug in de pan.”

Passie

Het is niet de eerste keer dat Gerwin en Rudolf koken. Gerwin: „Op zaterdag maken we weleens wraps voor de mensen die er dan zijn. Binnenkort ga ik één keer per week voor mijzelf koken.”

Rudolf doet dit iedere maandag al. „Ik gebruik altijd verse spullen. Dat proef je.” De bewoner geniet van het kokkerellen: „Ik kan er mijn passie in leggen. Niet om te pochen: als ik op de geur afga, smaakt het eten meestal prima.”

We gaan het nieuwe receptenboek in De 10 Domeinen gebruiken, beloven de koks. Rudolf trekt een la open en haalt een map met recepten tevoorschijn. „Deze gerechten blijf ik ook maken.” Tegen Gerwin: „Als je met koken gaat beginnen, heb ik wel een aantal recepten voor je.”

Gastheer

Het is de hoogste tijd om te inhoud van de pannen te verdelen over de uitgeholde courgettes. Vervolgens staat de schaal met gevulde courgettes een kwartier in de oven.

Rudolf toont zich een goed gastheer en vraagt wie er water bij het maaltijd wil. Als het eten op tafel staat, bidt Corine het Onze Vader. Iedereen laat zich de maaltijd goed smaken. Gerwin laat de hersens van de anderen intussen kraken met woordgrapjes. Na het verorberen van het toetje kiest Gerwin desgevraagd voor het lezen van Psalm 150. Daarna dankt hij.

Wat rest is de afwas, waaraan iedereen zijn steentje bijdraagt. Daarna vertrekt Gerwin naar een boer in de omgeving. Hij gaat er iedere woensdag op bezoek en steekt er zijn handen uit de mouwen.

Onder het genot van een kop koffie laat Rudolf zijn bariton zien. „Ik ben lid van de fanfare Juliana in Uddel. Muziek maken, is heerlijk.”

De meeste tussendoortjes, zoals gevulde eieren, spiesjes tomaat-mozarella-rucola en zandkoekjes, zijn geschikt voor twee personen of voor „een koektrommel vol.” Van de drie maaltijdsoepen kunnen acht tot tien personen eten. Gerechten zoals stamppot tuinbonen met kipfilet en vegetarische spitskool met rijst zijn beschreven voor één persoon. Dit aantal kan aan de hand van de ingrediënten makkelijk worden uitgebreid. Dat laatste geldt ook voor de drie toetjes.

De beperking van het aantal personen draagt bij aan de overzichtelijkheid, vertelt Nico van Stam van stichting Adullam. Hij was nauw bij de totstandkoming van het kookboek betrokken. „Hoe meer ingrediënten, des te onrustiger de foto’s worden.”

”Kook met me mee!” staat niet op zichzelf. Het receptenboek is onderdeel van een project van Adullam om gezonde voeding onder de aandacht van medewerkers en cliënten te brengen, zegt Van Stam. „We hebben ook een handleiding gemaakt. Daarin komt onder andere de schijf van vijf aan bod. Daarnaast wordt er ingegaan op de vraag hoe je moet omgaan met mensen die moeite met eten hebben of met cliënten die kampen met overgewicht.”

Medewerkers en cliënten kregen de gelegenheid om een recept voor een gezonde warme maaltijd aan te dragen. De benodigde ingrediënten mochten niet meer dan 3 euro per persoon kosten. De prijsvraag leverde zo’n tien inzendingen op. De winnaars, de cliënten Dickie en Wim, kregen een smoothiemaker. De andere recepten zijn bij elkaar gezocht door begeleiders en huishoudelijk medewerkers.

Alle woongroepen van Adullam en de dagactiviteitencentra hebben een receptenboek gekregen. „Iemand met een hoog niveau kan mogelijk 95 procent zelfstandig oppakken, waarbij de begeleider voor de resterende 5 procent zorgt. Bij een ander kan de rolverdeling andersom liggen. Maar dat geeft niet, want het is altijd samen 100.”