Mattis dreigt met ‘matigen’ steun aan NAVO
Als de Europese NAVO-landen hun defensiebegrotingen niet volgens de afspraken verhogen, zal dat gevolgen hebben voor de inzet van de Verenigde Staten. De Amerikaanse steun voor de westerse alliantie kan dan worden „gematigd”.
Dat heeft de Amerikaanse defensieminister James Mattis woensdag gezegd tijdens NAVO-overleg met zijn collega’s in Brussel. „De Amerikaanse belastingbetaler kan niet langer een onevenredig deel dragen van de verdediging van de westerse waarden”, aldus de oud-generaal. Hij noemde het een „eerlijke eis” dat alle hoofdsteden hun steentje bijdragen aan de collectieve veiligheid.
Volgens Mattis zijn sommige NAVO-landen „in ontkenning” over de nieuwe realiteit na 2014, waarin Rusland de Oekraïense Krim inlijfde en IS een „meedogenloos” terreurbewind in het Midden-Oosten vestigde. Aan die bedreigingen moeten de bondgenoten zich aanpassen door de paraatheid van de troepen te verhogen, betoogde de Amerikaan.
NAVO-chef Jens Stoltenberg verwelkomde „alle druk” die ertoe leidt dat de NAVO-landen hun afspraken nakomen. Hij memoreerde dat alle 28 lidstaten hebben beloofd in 2024 2 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie uit te geven. Dat halen nu vijf landen, en een aantal landen heeft volgens Mattis aangetoond dat hen dat ook gaat lukken. Maar anderen lopen ver achter, zei hij.
Nederland zit met 1,2 procent relatief laag. Veel lidstaten hebben al een pad uitgetekend en nationale doelstellingen opgesteld, maar niet allemaal. Mattis eiste dat er nog dit jaar een plan wordt aangenomen waaruit „bestendige voortgang” richting de 2 procent blijkt.
Op een NAVO-top van regeringsleiders in mei, waar ook president Donald Trump bij is, wordt een „forse impuls” gegeven aan een eerlijkere verdeling van de lasten, kondigde Stoltenberg aan.
Mattis en de andere ministers spraken hun „zeer sterke steun” uit voor de NAVO, aldus Stoltenberg. Hij wil de VS op hun daden beoordelen, waarbij hij wees op de versterkte Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa. „We begrijpen allemaal dat we samen veiliger en sterker zijn.”