Hennis met NAVO-ultimatum VS naar kabinet
De Amerikaanse eis aan NAVO-landen om nog dit jaar met plannen te komen om meer geld aan defensie te besteden, wordt voorgelegd aan het kabinet. Dat zei defensieminister Jeanine Hennis woensdag nadat haar Amerikaanse collega James Mattis had gedreigd de steun van de VS voor de westerse alliantie te „matigen” als de andere lidstaten hun afspraken niet nakomen.
„Het ongeduld is daar en gaat ook niet meer weg. Dat betekent dat we daar iets mee moeten”, aldus Hennis. Zij noemde de Amerikaanse oproep om meer te gaan doen „zeer gerechtvaardigd”. „Maar ik heb tegen de heer Mattis gezegd dat het niet alleen over geld gaat, maar ook over het delen van risico’s en de paraatheid van je troepen. Als je alleen naar het geld kijkt kun je wel eens van een hele koude kermis thuiskomen. De NAVO is veel meer dan een prijskaartje, het is ook een waardengemeenschap.”
De 28 lidstaten hebben beloofd in 2024 2 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie uit te geven. Nederland zit daar met 1,2 procent ver onder. Volgens Hennis moet er in de volgende kabinetsperiode structureel 2,5 miljard bij, om op het Europese NAVO-gemiddelde van ruim 1,4 procent te komen. „Aan de formatietafel zullen duidelijke spijkers met koppen moeten worden geslagen. En daarna ook weer verder kijken.”
Veel lidstaten, ook Nederland, hebben al een weg uitgestippeld naar hogere militaire uitgaven. Maar volgens Mattis zijn die te vrijblijvend. „Dus we moeten een nog duidelijker tijdpad met duidelijke mijlpalen maken”, aldus Hennis. „Daar gaan we ons over buigen.” Ook de volgende kabinetten zullen hier de komende jaren serieus invulling aan moeten geven, aldus de bewindsvrouw.
Haast is geboden, want al op een NAVO-top eind mei moeten in aanwezigheid van president Donald Trump stappen worden gezet naar een eerlijkere verdeling van de lasten voor de collectieve veiligheid. Secretaris-generaal Jens Stoltenberg van de NAVO verwelkomde „alle druk” die ertoe leidt dat de NAVO-landen hun militaire uitgaven opschroeven.