Bert en Diana Bancken werken aan herstel van beschadigde levens
„Dat je rustig kunt praten over een meningsverschil zonder dat de borden door de keuken vliegen, is voor sommige vrouwen nieuw.” Ruim een jaar geleden verhuisden Bert en Diana Bancken naar het Franse platteland. Om daar ex-prostituees tot een hand en een voet te zijn. „We proberen hen te wapenen tegen een terugval.”
De vrouwen schamen zich, voelen zich slecht en vies en denken dat iedereen hen veroordeelt, vertelt therapeut Diana Bancken. „Ik vertel dat ik een God dien Die mensen –óók hen– de moeite waard vindt.” Het echtpaar runt in Frankrijk een time-outvoorziening van de christelijke organisatie Terwille Verslavingszorg, waar ex-prostituees drie maanden verblijven. Het stel woont samen met de vrouwen in een eenvoudige boerderij, ver van de bewoonde wereld (zie ook ”Opmerking van een zendeling gaf ons leven een andere richting”).
Diana: „De vrouwen worden hier door vrijwilligers gebracht. Velen zijn beschadigd en dragen een triest dossier met zich mee. Het raakt mij als ze vertellen dat ze niet weten wat een gewoon gezinsleven is, dat hun ouders in de gevangenis zitten of zelf bij prostitutie zijn betrokken. Ik schat dat driekwart van onze doelgroep een verslavingsprobleem heeft. Ze verdoofden zich met alcohol en drugs om de smerigheid van hun werk niet te hoeven voelen. Verder kampen de nodige vrouwen met problemen zoals ADHD of borderline of hebben ze een licht verstandelijke beperking.”
Waar lopen de vrouwen in Frankrijk tegen aan?
Diana: „Ze moeten bij aankomst hun mobiel inleveren en hebben geen toegang tot internet. Dat valt niet mee. Sommige vrouwen weten niet goed wat ze met hun vrije tijd aan moeten. Het gemis van partner, kinderen, andere familieleden en vrienden kan zwaar vallen. In principe mag iedereen twee keer per week skypen met mensen die op een lijst met veilige personen staan. Soms wil iemand terug naar Nederland, maar dat is in principe niet mogelijk. Desondanks haalt een enkeling alles uit de kast om dit voor elkaar te krijgen.
In de rust en stilte van het Franse platteland kunnen emoties hoog oplopen. Soms komen er trauma’s boven. Dergelijke gevoelens kunnen hier niet worden verdoofd met alcohol of drugs.”
Waar bestaat de behandeling in Frankrijk uit?
Diana: „De vrouwen moeten hier tot rust zien te komen. Het meedraaien in een normaal levensritme is voor sommigen al wennen. Elke week heb ik een individueel behandelgesprek, wekelijks zijn er twee groepstrainingen en een groepsevaluatie. Ik houd vrouwen een spiegel voor, in de hoop dat ze veel over zichzelf leren. Er is ook creatieve therapie. Dat maakt soms veel los. Zo wilde een vrouw alleen de kleur zwart gebruiken, omdat ze onpasselijk werd van pasteltinten. Verder vormt runningtherapie een belangrijk onderdeel van de behandeling: drie keer per week lopen we hard met een gematigd tempo.
Het voorkomen van een terugval in de prostitutie en de verslaving krijgt de nodige aandacht. Wat is er nodig om staande te blijven? Om de deur niet op een kier te laten staan, kan het goed zijn om voor terugkeer naar Nederland bepaalde namen uit het adresboek op het mobieltje te verwijderen. Het gevaar van terugval is groot als een vrouw nog in een verkeerd netwerk verstrikt zit.”
Hebben jullie een voorbeeldfunctie?
Bert: „Het is voor de vrouwen waardevol om te zien hoe wij als echtpaar met elkaar omgaan.” Diana: „Twee vrouwen hoorden eens een gesprek tussen Bert en mij tijdens de afwas. Ze vertelden ons later hoe verbaasd ze waren dat je rustig over een meningsverschil kunt praten zonder dat de borden door de keuken vliegen. We vormen in feite een gezin met de vrouwen en zijn niet continu hulp aan het verlenen. We lachen en huilen met elkaar, eten gezamenlijk, doen boodschappen en wandelen met elkaar en gaan samen op excursie.”
In hoeverre is het vanwege het verleden van de vrouwen lastig dat Bert een man is?
Bert: „Soms vertellen vrouwen dat ze mannen haten na alles wat ze hebben meegemaakt. Om er direct achteraan te zeggen dat ze mij oké vinden. Ze kunnen zich nauwelijks voorstellen dat er ook mannen zijn die hen respectvol benaderen. Als man kan ik sommige dingen relativeren. Denk alleen al aan muizen en spinnen.”
Hoe geven jullie invulling aan het christen-zijn?
Bert: „We bidden voor elke maaltijd en lezen na het avondeten uit de Bijbel. Zelf luisteren we veel naar gospelmuziek en we geven de vrouwen soms christelijke boeken en christelijke films. Een meisje zei eens na het lezen van een boek over Nicky Cruz: „Als God zo’n bendeleider kan veranderen, moet dat voor mij ook mogelijk zijn.””
Diana: „Sommige vrouwen denken dat het leven van de straat model staat voor het gewone leven. Wij delen dan iets over ons leven als christen. Zulke gesprekken ontstaan spontaan.”
Hoe gaat het tussen de vrouwen onderling?
Bert: „De vrouwen in de ene groep gaan op een positieve, open manier met elkaar om. Bij een andere groep kan de communicatie ondergronds verlopen. De een spant samen met een ander, waardoor een derde zich onveilig voelt. De sfeer aan tafel is dan om te snijden.” Diana: „Tijdens de groepsevaluaties maken we dit bespreekbaar. Ik hamer op openheid en eerlijkheid.”
Wie houdt in de gaten of het in Frankrijk goed gaat?
Diana: „Wekelijks skype ik over lopende zaken met Terwille. Tweewekelijks neem ik met de hoofdbehandelaar, de psychiater die de vrouwen kent, de voortgang van de behandelingen door. Zij denkt mee en geeft adviezen. Zo nodig is er altijd iemand van Terwille beschikbaar om mee te kijken. Dit kan waardevol zijn, bijvoorbeeld als er herhaaldelijk sprake is van agressie.”
Missen jullie Nederland?
Bert: „Nauwelijks. Ik was eerlijk gezegd wel klaar met de hectiek in Nederland. Veel mensen zijn druk, druk, druk, en gaan maar door. De rust van het Franse platteland bevalt uitstekend.”
Diana: „Kerkelijke gemeenten in Frankrijk zijn veelal klein. Ik mis de bruisende evangelische gemeente in Nederland waarvan we lid waren. Als er in onze familie sprake is van vreugde en verdriet is het moeilijk dat we zo ver weg wonen.”
Jullie zitten hele dagen op elkaars lip. Hoe bevalt dat?
Diana: „Uitstekend, maar daar heb ik vooraf niet aan getwijfeld. Ik had als directeur van De Brug overdag een hectische baan en was de laatste jaren vaak ’s avonds voor mijn managementopleiding bezig. Het komt voor dat echtparen knallende ruzie hebben als ze elkaar tijdens een vakantie vaker zien. Bij ons was dit nooit het geval.”
Bert: „We gaan regelmatig wandelen om zaken te bespreken. Sinds ons woongedeelte een tweede deur heeft, hoeven we niet meer te fluisteren omdat de vrouwen die soms in de keuken zitten ons mogelijk horen.”
Dit is het tweede deel van een drieluik over hulp aan ex-prostituees door Terwille Verslavingszorg. Volgende week donderdag het slot.
Lees ook het eerste deel: Ex-prostituees komen tot rust in Frankrijk.
„Opmerking van een zendeling gaf ons leven een andere richting”
God heeft ons deze werkplek gegeven.” Bert en Diana Bancken runnen sinds oktober vorig jaar een opvanghuis van Terwille Verslavingszorg voor ex-prostituees in Frankrijk. Het echtpaar is negentien jaar getrouwd en heeft geen kinderen. Een verhuizing naar het land waar Diana’s moeder vandaan komt, lag echter niet voor de hand. Diana: „Ik had het uitstekend naar mijn zin als directeur van De Brug, een christelijke ggz-instelling voor verslavingszorg in Katwijk aan Zee, en dacht daar nog jaren te zullen blijven.”
Bert (51) werkte als kok, als groepswerker met jongeren met een verstandelijke beperking, als geluidstechnicus en uiteindelijk in de crisisopvang voor mensen die dakloos zijn geraakt. Tegenwoordig werkt hij samen met zijn vrouw in Frankrijk. „Ik onderhoud het huis en de tuin, begeleid de vrouwen bij klussen in en om het huis, ga mee wandelen en neem deel aan de wekelijkse groepsevaluatie.”
Diana (46) heeft het diploma sociaal-pedagogische hulpverlening op zak. Ze deed de post-hbo-opleiding geestelijke gezondheidszorg, de opleiding relatie- en gezinstherapie en de master management en innovatie. In Frankrijk is ze verantwoordelijk voor de behandeling en begeleiding van de ex-prostituees.
Bert: „Twee jaar terug bezochten we tijdens een vakantie op Curaçao een zendeling. Hij zei dat hij ons ooit iets samen zag doen.” Diana: „Een week eerder had Bert mij verteld dat hij wist dat hij niet in Nederland zou blijven. Waarop ik reageerde dat ík wist dat ik niet uit Nederland zou vertrekken. Ik genoot nog volop van mijn werk bij De Brug.”
De opmerking van de zendeling veranderde alles. Diana: „Het was alsof God tot ons sprak. Biddend zijn we een zoektocht gestart. Aanvankelijk leek Curaçao onze nieuwe werkplek te worden, maar vooral ik had sterk het gevoel dat dit niet Gods weg was. Toen we de advertentie met de vacature bij de christelijke stichting Terwille Verslavingszorg zagen, voelde dit voor ons beiden goed. Daarin stond dat Terwille een echtpaar met passie zocht voor een time-outvoorziening voor vijf ex-prostituees in Frankrijk.”
Het echtpaar heeft een zware tijd achter de rug. Bert: „In juli raakte ik met mijn mountainbike van de weg, waardoor ik onder andere gecompliceerde botbreuken opliep.”
Diana: „Tijdens de operatie kreeg Bert een klaplong en twee keer een hartstilstand. In het gesprek met de arts vertelde hij mij dat de eerste 48 uur zeer kritiek waren en ik er ook rekening mee moest houden dat Bert kon sterven. Ik heb vervolgens mijn familie geïnformeerd en veel christenen benaderd om voor ons te bidden. Een week later was Bert thuis. De artsen noemden dit bijzonder, wij hebben het voorspoedige herstel als een wonder van God ervaren.”
