„Gehandicapte kinderen? Die zijn hier niet”
Het leven van gehandicapte kinderen in het noorden van Uganda is allerbelabberdst. Hen mee laten doen op school zou al een hele stap vooruit zijn. Maar gemakkelijk is dat niet.
„Die ga je niet zomaar zien”, was de reactie van Dorcas op mijn vraag of in de Noord-Ugandese regio’s Amudat en Nwoya gehandicapte kinderen zijn te vinden. Dorcas, een jonge vrouw van begin dertig, die op krukken loopt vanwege een beenamputatie, gaf me weinig kans. „Als een familie vijf kinderen heeft van wie één gehandicapt, dan zullen ze altijd zeggen dat ze vier kinderen hebben. Die vijfde houden ze voor je verborgen.”
Dorcas kan het weten. Ze woont als rasechte Pokot in Amudat en heeft aan den lijve ervaren hoe ze daar met gehandicapten omgaan. Toen ze begin jaren 90 bedolven raakte onder het puin van een instortende goudmijn, raakte ze ernstig gewond aan haar rug en been. Gestuntel van een medicijnman leidde ertoe dat het been er uiteindelijk af moest.
Bruidsschat
„Sindsdien heb ik in de ogen van mijn ouders geen enkele waarde meer. Niemand zou mij willen trouwen en er zou dus nooit een bruidsschat voor mij betaald worden.” Goede vrienden en buitenlandse hulpverleners hebben ervoor gezorgd dat Dorcas toch naar school kon. „Voor een Pokot staat een gehandicapte gelijk aan een vervloekte. Als ouders naar hun akkers gaan, laten ze hem (of haar) alleen achter in een hut, vaak met de ingang gebarricadeerd. Ze hebben er enkel last van, vinden ze.”
Melda uit de Ugandese hoofdstad Kampala was vijf toen ze door een verkeerde medische behandeling verlamd raakte aan haar benen en heup. Ze beweegt zich sindsdien voort in een rolstoel. Ook zij zet zich in voor gehandicapte landgenoten. Zo is ze voor de Nederlandse organisatie Light for the World betrokken bij onze RD-actie om gehandicapte kinderen in Noord-Uganda naar school te krijgen.
„Iedereen weet dat een kind met een handicap nooit onderwijs zal krijgen, geen baan zal vinden en geen partner. Voor je omgeving ben je zonder enige waarde.” In een stad als Kampala zijn die kansen gelukkig verbeterd, al blijft het vinden van een baantje ook daar een moeizaam iets, weet Melda uit ervaring.
In afgelegen gebieden als Amudat en Nwoya is helemaal nog niets verbeterd in de situatie van gehandicapten. „Vanwege de jarenlange oorlogen is de bevolking er achtergebleven in ontwikkeling en gehandicapten komen er al helemaal niet aan bod. Niemand die hun iets van onderwijs gunt zodra een schooltje wordt neergezet.”
Klik hier voor meer artikelen, foto’s en video’s over de RD-actie.